Abstrakt: |
Przedmiotem badania były psychologiczne uwarunkowania agresji wśród młodzieży. Badaniem objęto uczniów Policealnej Szkoły Detektywistycznej w Tychach (32 osoby) i Policealnego Studium Administracji Państwowej w Katowicach (27 osób). W badaniu wykorzystano technikę ankiety. Wyniki badania ujawniły, że respondenci starali się na ogół rozwiązywać swoje konflikty z rodzeństwem na drodze porozumienia, część reagowali agresją słowną, najmniej osób – agresją fizyczną. Uczniowie szkoły detektywistycznej stosowali bardziej jednolite sposoby rozwiązywania konfliktów z rodzeństwem, natomiast wśród słuchaczy szkoły administracyjnej występowała większa różnorodność zachowań lub stopniowa eskalacja agresji. Stwierdzono zgodność między stosunkami badanych z rodzeństwem a sposobami rozwiązywania konfliktów przez rodziców. Jednocześnie znakomita większość badanych deklarowała gotowość do udzielenia rodzeństwu pomocy w razie potrzeby. 16 uczniów ze szkoły detektywistycznej i 8 ze szkoły administracyjnej przyznało się do niewłaściwego zachowania względem nauczycieli. Poziom agresji w stosunku do nauczycieli uczniów szkoły detektywistycznej był wyższy, niż uczniów szkoły administracyjnej. Ci pierwsi wyrażali agresję w sposób bardziej bezpośredni (śmianie się, dogadywanie, niesłuchanie wykładowców), natomiast ci drudzy w sposób bardziej pośredni (nienawiść, niechęć, uprzedzenia, kierowanie w stronę nauczycieli złych myśli i życzeń). O niewłaściwych zachowaniach nauczycieli w stosunku do uczniów wypowiedziało się 25 uczniów ze szkoły detektywistycznej (wyniosłość nauczycieli, niesprawiedliwe ocenianie, brak cierpliwości i wyrozumiałości, niekompetencja) i 23 ze szkoły administracyjnej (lekceważenie, złośliwość, wyszydzanie, poniżanie uczniów, brak kompetencji, brak wyrozumiałości i obiektywizmu). Ogólnie 15 osób ze szkoły detektywistycznej i 12 ze szkoły administracyjnej przyznało się do zachowań agresywnych w stosunku do rówieśników – w pierwszym przypadku częściej do jawnych form agresji (przede wszystkim słownej), w drugim zaś do form ukrytych. W sytuacji zagrożenia ze strony rówieśników badani ze szkoły detektywistycznej reagowali na ogół agresją bezpośrednią w formie odwetu, zaś respondenci ze szkoły administracyjnej – ugodowym załatwieniem sprawy lub unikiem. Nie stwierdzono zależności między sposobem reagowania na konflikty w rodzinie badanych, a reakcją na podobne sytuacje w środowisku szkolnym i rówieśniczym. Zanotowano również brak istotnego wpływu filmów i gier o agresywnej treści na zachowanie młodzieży. Pojawiły się jednak podobne schematy relacji nauczyciel-uczeń i uczeń-uczeń, które sugerowały modelującą funkcję szkoły w zakresie agresywnych zachowań. |