Abstrakt: |
Celem badania było prześledzenie zależności, jaka zachodzi między niektórymi czynnikami środowiska rodzinnego a sukcesami dziecka w wieku przedszkolnym. W badaniu wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego oraz ankietę skierowaną do rodziców, wywiady z nauczycielami i analizę dokumentacji przedszkola. W ocenie sukcesu dziecka w wieku przedszkolnym wzięto pod uwagę następujące czynniki: zachowanie dziecka w grupie i sposób wykonywania zadań, wybrane właściwości rozwoju indywidualnego (sprawność umysłowa, manualna i ruchowa), zdobywanie wiedzy i umiejętności w zakresie wybranych treści programowych. Dzieci podzielono na: dzieci sukcesu (dzieci bardzo dobrze przygotowane do szkoły), dzieci otwarte na sukces (dzieci dobrze przygotowane), dzieci bez sukcesu (dzieci wymagające pracy wyrównawczej). Badanie objęło 25 dzieci. Badana grupa sześciolatków w większości osiągała sukcesy w przedszkolu – jako dzieci sukcesu zakwalifikowano dziewięcioro badanych, a jako dzieci otwarte na sukces – 11 badanych. Pięć osób miało trudności w osiągnięciu sukcesu. Postawy rodzicielskie badanych w zakresie okazywania dzieciom miłości i wsparcia ujawniły, że rodzice dzieci sukcesu częściej niż w przypadku dzieci otwartych na sukces i dużo częściej niż w przypadku dzieci z problemami w szkole: deklarują bezwarunkowe oddanie dzieciom, są dostępni dla dzieci, nawiązują częsty kontakt wzrokowy i słuchają dzieci ze zrozumieniem. Dzieci otwarte na sukces były za to nieco bardziej dopieszczane, tzn. nieco częściej ich rodzice deklarowali, że czuło się z nimi obchodzą, dotykają i przytulają. Trzeba jednak przy tym zaznaczyć, że mała liczebność próby sprawiła, iż różnice te sprowadzały się nieraz do jednej osoby, szczególnie w przypadku różnic między postawami rodziców dzieci sukcesu i dzieci otwartych na sukces. Deklaracje rodziców odnoszące się do ich postaw w zakresie sposobów motywowania dzieci ujawniły, że rodzice dzieci sukcesu i dzieci otwartych na sukces nagradzali dziecko, chwalili je, pomagali w zdobyciu wiedzy i umiejętności umożliwiających osiągnięcie sukcesu, angażowali dziecko w takie zajęcia, w których może odnieść sukces, pomagali dziecku wybrać własne cele (wszystkie odpowiedzi nieco częściej padały w przypadku rodziców dzieci otwartych na sukces). Dzieci bez sukcesu były chwalone, nagradzane i angażowane w zajęcia rzadziej, a dla pozostałych sposobów motywowania wystąpił w ich przypadku brak wskazań. Badanie potwierdziło zatem tezę, że istnieje ścisła korelacja między środowiskiem rodzinnym dziecka a sukcesami osiąganymi przez nie już na poziomie edukacji przedszkolnej. |