Abstrakt: |
Eksperyment miał na celu zbadanie wpływu informacji w postaci biernej ekspozycji o działaniu farmakologicznym środków dopingujących na poziom wiedzy studentów o dopingu oraz ich postawy wobec tego zjawiska. W badaniu wzięli udział studenci Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, w tym 91 kobiet i 193 mężczyzn. Średni wiek badanych w pierwszym etapie pomiaru wynosił 21,2 roku (pierwszy rok studiów). 53,5% studentów zadeklarowało uprawianie jakiejś dyscypliny sportowej, najwięcej osób grało regularnie w gry zespołowe. Średni staż uprawiania sportu wynosił ponad siedem lat. W pierwszym etapie badania studentów poproszono o wypełnienie skali PDF dla pomiaru postaw wobec dopingu farmakologicznego oraz kwestionariusza Co wiem o dopingu w sporcie? (kwestionariusz w pierwszym etapie wypełniło 161 osób). Następnie udostępniono badanym informacje o dopingu i w kwietniu 1994 roku ponownie zmierzono zarówno postawy, jak i wiedzę przy pomocy tych samych narzędzi badawczych. Wyniki pierwszego pomiaru wykazały, że wiek ani staż sportowy nie miały wpływu na poziom wiedzy studentów o dopingu. Zależał jednak w pewnym stopniu od uprawianej dyscypliny – najmniej o dopingu farmakologicznym wiedzieli lekkoatleci. Potestowym pomiarem objęto 165 osób. Okazało się, że najstarsi studenci wiedzieli więcej niż ich młodsi koledzy o metodach i środkach dopingujących, a także o dyscyplinach i zawodach, w których najczęściej stosuje się doping. O powodach stosowania środków dopingujących i o skutkach takiego działania wiedzieli więcej studenci o najdłuższym stażu sportowym. Na podstawie wyników stwierdzono, że między pierwszym a drugim pomiarem poziom wiedzy na temat dopingu wzrósł w grupie kontrolnej, w grupie eksperymentalnej zaś nie zmienił się w sposób istotny statystycznie. Z 40% do 65% wzrosła wiedza studentów na temat stosowania dopingu farmakologicznego jako jednej ze stosowanych metod dopingu; wzrost okazał się taki sam zarówno w grupie kontrolnej, jak i eksperymentalnej. W pierwszym pomiarze 23% badanych wymieniało doping krwią, w drugim pomiarze odsetek ten wzrósł do 47%. W pierwszym pomiarze 32% studentów nie potrafiło wymienić ani jednego środka dopingującego; w drugim pomiarze odsetek ten spadł do 18%. Zarówno w grupie eksperymentalnej, jak i kontrolnej wzrósł odsetek znanych studentom nazw preparatów dopingujących. Do najczęściej wymienianych oczekiwanych przez sportowców efektów stosowania dopingu należały lepsze wyniki sportowe, a także: większa siła, wydolność, szybkość i inne parametry fizyczne. Na pierwszym roku studiów przeważały wśród badanych negatywne postawy wobec dopingu. Stwierdzono ponadto, że studenci wychowania fizycznego bardziej niż studenci dziennikarstwa czy nauczania początkowego dostrzegają zagrożenia zdrowotne wynikające ze stosowania dopingu, w mniejszym stopniu zauważają zagrożenia moralne wynikające z takich praktyk. |