Przedmiotem badania były przejawy i rozmiary nieprzystosowania społecznego uczniów klas I-III szkół podstawowych aglomeracji łódzkiej. Do pomiaru wykorzystano Skalę Nieprzystosowania Społecznego autorstwa L. Pytki, znormalizowaną przez J. Szałańskiego. Skala składała się z sześciu podskal: nieprzystosowania rodzinnego, nieprzystosowania rówieśniczego, nieprzystosowania szkolnego, zachowań antyspołecznych, kumulacji niekorzystnych czynników biopsychicznych, kumulacji niekorzystnych czynników socjokulturowych oraz środków profilaktyczno-korekcyjnych. W badaniach wzięło udział 1058 uczniów klas I–III ze szkół podstawowych z każdej dzielnicy w Łodzi: Bałuty, Górna, Polesie, Śródmieście, Widzew. Wyniki badania wykazały, że 51,1% dziewcząt i 47,7% chłopców z badanej populacji było na wysokim poziomie nieprzystosowania rodzinnego. W klasie pierwszej, drugiej i trzeciej dzieci wykazywały przeciętny poziom nieprzystosowania rodzinnego, mniej więcej na poziomie 25% uczniów. Zaobserwowano różnicę istotną statystycznie na niekorzyść dziewcząt w klasach pierwszych szkoły podstawowej. Różnica istotna statystycznie na poziomie p < 0,01 wystąpiła w klasach trzecich, co powinno stanowić wskazówkę dla rodziców, by objęli córki większą opieką i zintensyfikowali oddziaływania wychowawcze. 48,2% dziewcząt i 42,6% chłopców z badanej populacji wykazywało się wysokim poziomem nieprzystosowania rówieśniczego. Niski poziom nieprzystosowania rówieśniczego osiągnęło 5,1% dziewcząt i 11% chłopców z klas I–III. Na nieprzystosowanie szkolne uczniów bardzo często decydujący wpływ miały rezultaty w nauce i niepowodzenia szkolne, także konflikty z nauczycielami i rówieśnikami. Nieprzystosowaniu szkolnemu towarzyszyły wagary, częste zmiany placówek, niskie noty szkolne i drugoroczność. W badanych klasach początkowych było 42,2% chłopców i 29,5% dziewcząt o wysokim poziomie nieprzystosowania szkolnego. Na żadnym z poziomów nauczania nie stwierdzono różnic istotnych statystycznie w zakresie nieprzystosowania szkolnego między dziewczętami a chłopcami. A zatem w obrębie danej klasy występuje zbliżony poziom tego typu nieprzystosowania dziewcząt i chłopców. W klasach początkowych więcej chłopców niż dziewcząt charakteryzowało się wysokim poziomem zachowań antyspołecznych. Do symptomów nieprzystosowania indywidualnego, które mogłyby przyczynić się do pojawienia się objawów wadliwości w społecznej adaptacji jednostki, zaliczono: nadpobudliwość psychoruchową, stereotypię ruchową (tiki), automatyczne ruchy, apatyczność, skrajną nieśmiałość i lękliwość. W klasach I–III stwierdzono wysoki poziom kumulacji niekorzystnych czynników biopsychicznych u 45,2% dziewcząt i 64,5% chłopców.