Przedmiotem badania były umiejętności redagowania własnych tekstów pisemnych przez uczniów klas czwartych szkoły podstawowej. Przeprowadzono analizę składniową 100 losowo wybranych zdań rozpoczynających wypracowania (w formie tekstów swobodnych) autorstwa uczniów szkół kieleckich. Poczynione obserwacje pozwoliły sformułować następujące wnioski: 1) Niemożliwe jest analizowanie zdań rozpoczynających teksty uczniowskie w oderwaniu od tytułów wypracowań; teksty swobodne charakteryzują się tym, że uczniowie sami tytułowali swoje prace. 2) W pierwszym zdaniu uczniowie umieszczali informacje ich zdaniem ważne, na których hierarchię dodatkowo wskazywała kolejność części składowych zdania (przy czym zastosowane słownictwo często wymuszało określony schemat składniowy). 3) Większość analizowanych pierwszych zdań była do siebie bardzo podobna i można było mówić o schematyzmie lub wzorcu tekstowym, zależnym od tego, o czym uczeń pisze – np. rozpoczynanie od określenia momentu czasowego; od orzeczenia, szczególnie czasownika być; od przydawki mój w zdaniach nawiązujących do tytułu wypracowania itp.). 4) Zaobserwowano pewne trudności w budowaniu wypowiedzeń na poziomie zdania wielokrotnie złożonego.