Abstrakt: |
Celem badania było ukazanie, w jakim stopniu kompleksowa i systematyczna terapia pozwala na szeroko rozumiany rozwój kompetencji społecznej dziecka o sprzężonych zaburzeniach rozwoju oraz w jakim stopniu ten rodzaj niepełnosprawności wpływa na umiejętności komunikowania się. W badaniu wykorzystano metodę obserwacji (przy zastosowaniu techniki fotograficznej), wywiadu (z matkami) oraz analizy materiałów dokumentujących przebieg leczenia i udzielania niezbędnej pomocy specjalistycznej. Ewaluacji w zakresie kompetencji społecznych badanych dokonywano również za pomocą Inwentarza Zadań PPAC H.C. Gunzburga w opracowaniu T. Witkowskiego (1981), Karty obserwacyjnej zachowań komunikacyjnych (KOZK) K. Krakowiak i M. Panasiuk (1991). Przedmiotem obserwacji była reakcja dzieci na widok osoby dorosłej, która prowokowała je do zwrócenia na siebie uwagi i nawiązania z nią kontaktu. Badaniem objęto pięcioro dzieci z objawami głębokiego upośledzenia w wieku od czterech do sześciu lat, w tym dwie dziewczynki i trzech chłopców, dwoje dzieci z rodzin inteligenckich i troje z robotniczych, dwoje z rodzin pełnych naturalnych, dwoje z rodzin niepełnych i jedno z rodziny zastępczej. Wśród badanych znalazło się dwoje jedynaków. Najliczniej rejestrowanymi zaburzeniami rozwoju dzieci były dysfunkcje ruchowe i zaburzenia komunikacji (wszystkie dzieci), następnie padaczka i wada wzroku (troje dzieci) oraz wada wzroku i słuchu (dwoje dzieci). Podjęta próba terapii udokumentowana w badaniu ujawniła, że dzieci o sprzężonych zaburzeniach rozwoju potrafiły opanować wiele przydatnych w życiu umiejętności, były zdolne do rozwoju oraz przystosowania się do zmieniających się form życia społecznego. Ponadto efekty terapii dawały im dużo satysfakcji i uczucie radości sprawczej. U wszystkich dzieci poddanych terapii uzyskano zadowalające efekty w obszarze: kontaktów dzieci z terapeutami; intensyfikacji aktywności dzieci; przeżywania uczucia zadowolenia i radości sprawczej; otwartości i gotowości do uczenia się; samopoczucia dziecka wyrażającego się ożywieniem, uśmiechem i obniżeniem napięcia neuro-mięśniowego; komunikacji niejęzykowej i językowo-symbolicznej; socjalizowania potrzeb i podporządkowania ich celom społecznym. |