Abstrakt: |
Celem badania było określenie postaw młodzieży wobec demokracji oraz form edukacji sprzyjających kształtowaniu prodemokratycznych zachowań. Objęto nim 1111 maturzystów z Zielonej Góry; w rezultacie uzyskano 994 wypełnione kwestionariusze ankiety (realizacja próby na poziomie 89%), w tym 628 przez uczniów liceów ogólnokształcących i 366 przez uczniów zespołów szkół zawodowych. 57,2% próby stanowiły dziewczęta, 42,8% – chłopcy. Większość respondentów posiadała rodziców z wykształceniem średnim. 44,4% badanych mieszkało w mieście liczącym ponad 100 tys. mieszkańców, 29,4% – na wsi, 26,2% – w małym mieście. Sytuacja materialna rodziny oceniania była najczęściej jako żyjemy oszczędnie i starcza nam na wszystko (46,9%). W badaniu uwzględniono trzy komponenty postaw: wiedzę uczniów na temat demokracji, stosunek emocjonalny do demokracji (z wyodrębnieniem ładu politycznego w Polsce), uczestnictwo w życiu publicznym. Większość młodzieży prezentowała postawę prodemokratyczną we wszystkich trzech wymiarach. Stwierdzono również zaangażowanie respondentów w zagadnienia dotyczące ładu społecznego w Polsce, choć władza wykonawcza i ustawodawcza oceniane były krytycznie. Większość maturzystów wyrażała przywiązanie do wartości narodowych, tradycji i kultury. Jednocześnie potwierdziły się hipotezy, zgodnie z którymi: stosunek do demokracji zależał od pochodzenia społecznego uczniów (maturzyści z wyższych warstw społecznych bardziej cenili demokrację niż ich rówieśnicy z niższych warstw); dziewczęta częściej stroniły od polityki niż chłopcy, przy czym różnice te były mniejsze w liceach niż w innego typu szkołach; młodzież cechowała niechęć do działań społecznych i koncentracja na karierze indywidualnej (edukacja, praca, rodzina). |