Abstrakt: |
Celem badania była odpowiedź na pytanie, jakie podmiotowe czynniki i w jakim stopniu warunkują osiągnięcie sukcesu w uczeniu się języka angielskiego. Sformułowano pytania szczegółowe: czy sukces w nauce języka angielskiego jest w sposób istotny wyznaczony przez właściwości osobowości uczącego się (styl poznawczy, zainteresowania, postawy, zdolności poznawcze, temperament) i właściwości dynamiczne (transfer, strategie uczenia się, organizacja procesu uczenia się, rola nauczyciela w procesie uczenia się); który czynnik posiada wyższą, a który niższą rangę w strukturze uwarunkowań; czy poczucie sukcesu równa się sukcesowi w nauce języka angielskiego mierzonego kryterium rodzimego mówcy. Nadaniem objęto 66 osób – pracowników nauki. Narzędziem była rozmowa prowadzona według kwestionariusza. W badanej grupie 12,5% miało poczucie zdecydowanego sukcesu, 47% odczuwało częściowy sukces, 20,8% miało słabe poczucie braku sukcesu, 19,7% silne poczucie braku sukcesu. Sukces najsilniej był determinowany przez względnie stałe właściwości podmiotowe: zainteresowania, inteligencję, style poznawcze funkcjonowanie jednostki. Poczucie sukcesu nie było zależne od stylu poznawczego jednostki; było za to istotnie skorelowane z siłą zainteresowania językiem angielskim, długotrwałością zainteresowania jego nauką, pozytywnym stosunkiem otoczenia do nauki języka i czynnym jego opanowaniem; wykazywało znaczny związek między samoakceptacją i integracją osobowości; nie było skorelowane z większością cechy temperamentu, tylko słabo skorelowane z opanowywaniem wzruszeń, dostosowaniem rytmu pracy do okoliczności, łatwością zmiany czynności; miało związek z pozytywną oceną motywującej roli procesu tłumaczenia z języka polskiego na język angielski. W grupie osób, które osiągnęły sukces, dominowało posługiwanie się strategią uczenia się języka jako narzędzia rozwiązywania problemów. Sukces był związany z różnorodnością form, metod i technik uczenia się. Osoby odnoszące sukces przypisywały nauczycielowi rolę konsultacyjną, własnej aktywności – rolę pierwszoplanową; osoby odnoszące sukces zdawały się silniej związane emocjonalnie z nauczycielem. Badani pozytywnie oceniali wpływ języka ojczystego na naukę języka angielskiego. Związek temperamentu z sukcesem okazał się znaczący. Stwierdzono, że wysoki poziom zdolności ogólnych jest istotny w osiągnięciu sukcesu w nauce języka obcego; rola zdolności specjalnych jest mniej jasna. |