Abstrakt: |
Przedmiotem badania była opinia na temat możliwości wykorzystania w procesie nauczania takich środków jak komputer, sieć komputerowa, środki multimedialne, radio, telewizja (TIK) itp. Badano również motywację do podejmowania kształcenia na dystans oraz czynniki sprzyjające i hamujące rozwój kształcenia na dystans. Ankietą elektroniczną i papierową objęto użytkowników internetowych list dyskusyjnych związanych z problematyką technologii kształcenia, edukacji dorosłych i nauczania na dystans (z Polski i zagranicy); osoby prowadzące kursy na dystans oraz pracowników instytucji oferujących tego rodzaju nauczanie; uczniów, studentów i pracowników polskich szkół średnich i wyższych. Kwestionariusze ankiety wysłano do 3100 osób, otrzymano 800 odpowiedzi, w tym 113 z list dyskusyjnych (głównie z zagranicy) oraz 687 na arkuszach papierowych. Większość badanych stanowiły osoby w wieku do 29 lat (75,69%). Wyniki ujawniły, że do najczęściej wykorzystywanych w edukacji środków informatycznych należał komputer (82,66% ogółem, 81,38% w próbie polskiej), następnie sieć komputerowa – poczta elektroniczna, listy dyskusyjne i WWW (36,06% ogółem, 30,47% w próbie polskiej). 27,01% ankietowanych posiadało w domu komputer wykorzystywany do samokształcenia, w Polsce zaś odsetek ten był znacząco niższy i wynosił 12,83%. Zapytani o to, jakie środki chętnie stosowaliby w procesie edukacji, Polacy na pierwszym miejscu umieścili telewizję (83,07%), następnie wideo (80,16%), komputer znalazł się na trzecim miejscu (80,71%). Ankietowani z Ameryki i Europy najchętniej wykorzystywaliby telefon i faks oraz systemy wideokonferencyjne. W praktyce stosowano w Polsce najchętniej film (89,15%), programy TV (88,15%) oraz materiały drukowane (85,27%). Respondenci z Ameryki wskazywali na kursy zorientowane praktycznie (54%) i teoretycznie (53,85%), kontakt z ekspertem (50%) oraz samokształcenie (48,61%). Preferencje w tych dwóch środowiskach były zatem zasadniczo odmienne. Preferencje w zakresie stosowanych środków dydaktycznych okazały się różne wśród uczniów, studentów i nauczycieli. Ci pierwsi oczekiwali przede wszystkim stosowania technologii w ogólności, następnie komunikacji komputerowej, filmów i materiałów drukowanych. Preferencje studentów pokrywały się z preferencjami w całej polskiej próbie, a nauczyciele wskazywali kursy zorientowane teoretycznie i praktycznie, media dźwiękowe i kontakt z ekspertem. Z metod zdalnego nauczania korzystało jedynie 6,51% badanych (częściej mężczyźni, pracownicy, nauczyciele akademiccy i nauczyciele). Wśród polskich respondentów tylko jedna osoba korzystała z korespondencyjnych kursów nauki angielskiego. Ogółem z metod nauczania na dystans korzystało 0,99% Polaków, a np. w USA – 41%. |