Abstrakt: |
Celem badania było określenie rozwoju uczuć religijnych dzieci przedszkolnych. W badaniu wykorzystano wystandaryzowany wywiad z dzieckiem i matką. Analizie poddano takie kategorie uczuć jak: radość, miłość, ciekawość, smutek, strach. Uczucie radości związane z przeżyciem religijnym zaznaczyło się wyraźnie we wszystkich grupach badanych przedszkolaków. Dzieci pięcioletnie i sześcioletnie budowały swoje wypowiedzi w sposób bardziej złożony. Uczucie radości wiązało się z poczuciem bezpieczeństwa, odczuwaniem żywej obecności Boga, radosną perspektywą, wyrażającą się w wypowiedziach typu: jak będę w niebie, to będę dobry (Piotruś, pięć lat). Wypowiedzi matek na temat uczuć religijnych dzieci i radości z tym związanej odnosiły się przede wszystkim do ważnych wydarzeń z życia religijnego dzieci, np. chrzest młodszej siostry. To świadczy, że dzieci przedszkolne nie dzielą się z rodzicami wszystkimi swoimi przeżyciami religijnymi; wraz z wiekiem wzrasta zdolność do świadomego przeżywania uczuć i większej samokontroli. Według matek entuzjazm dzieci rośnie, kiedy ich modlitwy zostaną wysłuchane albo gdy są zaangażowane w uroczystości roku liturgicznego. Spośród wypowiedzi na temat miłości wyodrębniono trzy kategorie: miłość do Boga, miłość Boga do człowieka, miłość do innych ludzi. Według matek uczucie miłości wyrażane jest przez dzieci w trakcie modlitwy, podczas zabaw o tematyce religijnej, przy układaniu piosenek dla Pana Jezusa, także podczas wykonywania laurek dla Pana Boga. Ciekawości przedszkolaki doświadczają, kiedy brakuje im konkretnych wiadomości związanych z religią albo kiedy nie rozumieją sensu określonych praktyk religijnych. Smutek pojawia się podczas przeżywania wydarzeń roku liturgicznego, np. męki Pana Jezusa. Towarzyszy mu często także poczucie samotności, gdy Jezus umiera. Dzieci mówią także o uczuciu niesprawiedliwości, które towarzyszy obserwowaniu męki Jezusa. Dzieci pojmują Boga w sposób antropomorficzny i bardzo często uczucia żywione do rodziców przekładają na stosunek do Boga. Jest to związane także z potrzebą obcowania z Bogiem. |