Abstrakt: |
Przedmiotem badania były wyniki nauczania geografii w klasach ósmych za pierwszy semestr roku szkolnego 1995/1996 w ramach działów: środowisko geograficzne Polski i ludność Polski. Nauczyciele zostali wcześniej poinformowani o badaniu oraz zaopatrzeni w materiały pomocnicze, w których znalazły się przykłady zadań testowych oraz ogólne informacje o rodzajach zadań. Badaniem objęto 90 wylosowanych szkół z 158 oddziałami szkolnymi liczącymi 3018 uczniów, wśród których przeważali uczniowie szkół wiejskich (58,4%). Najwięcej uczniów pisało testy w szkołach Podgórza (884 osoby z 43 oddziałów). Test obejmował dwa zadania sprawdzające nabytą wiedzę (dotyczącą zasad klimatycznych), które rozwiązało 68% uczniów (takie same odsetki w miastach i na wsi). Siedem zadań sprawdzało poziom rozumienia faktów oraz umiejętność ich łączenia – zadania te potrafiło rozwiązać poprawnie 63,8% uczniów. Najwięcej wątpliwości pojawiło się w przypadku zadania wymagającego przyporządkowania zbiornikom wodnym ich funkcji, jednak nawet uczniowie dostateczni radzili sobie ze średniej trudności zadaniami z tej grupy. 12 zadań wymagało zastosowania wiedzy w sytuacjach typowych (z wykorzystaniem atlasu, danych liczbowych i rysunku schematycznego) – rozwiązało je 61% uczniów, przy czym średnio lepiej radzili sobie z nimi uczniowie szkół miejskich. Najwięcej problemów sprawiało badanym wybranie z mapy odpowiednich pasów rzeźby (36%), najmniej zaś – orientacja na mapie związana z najbliższymi sąsiadami Polski. Test zawierał również cztery zadania sprawdzające umiejętność wykorzystania wiedzy w sytuacjach nowych (dla uczniów bardzo dobrych), które rozwiązało 41% badanych, na ogół najlepsi uczniowie. W ramach badania przeprowadzono również skierowaną do uczniów ankietę składającą się z 19 pytań. Uzyskane dane ujawniły, że dla 67% respondentów geografia była przedmiotem lubianym, a 77% uważało, że wiedza zdobyta na lekcjach geografii jest użyteczna. Ponad połowa młodzieży chciała, by lekcje odbywały się częściej niż raz w tygodniu (52%). Chętniej niż z podręcznika uczniowie uczyli się geografii w ramach wycieczek, zajęć terenowych i filmów wideo. Badani przywiązywali także dużą wagę do skuteczności, z jaką nauczyciel oddziaływał na przyrost ich wiedzy. |