Abstrakt: |
Celem badania było wprowadzenie samooceny z języka polskiego do systemu oceniania uczniów liceów ogólnokształcących w ramach eksperymentu pedagogicznego oraz zweryfikowanie opinii uczniów na temat tej metody oceniania. Badaniem objęto dwie klasy – o profilu pedagogicznym (28 osób) i ogólnym (30 osób). Samoocena stanowiła element kończący wypowiedź ustną ucznia i miała być zgodna z wyznaczonymi wcześniej kryteriami oceny obejmującej poziom merytoryczny, strukturalny i językowy. W początkowej fazie eksperymentu pytani byli jedynie ochotnicy, których instruowano jak powinna być skonstruowana wypowiedź na dany temat i jakie wiadomości powinna zawierać. Końcowej samoocenie ochotnika towarzyszyły ocena kilku przypadkowych uczniów oraz ocena nauczycielska, w której ustosunkowywano się do pozostałych ocen. Początkowe opory uczniów ulegały z czasem przełamaniu, a inicjatywa przechodziła od nauczycielki do uczniów. W klasie o profilu pedagogicznym eksperyment trwał dwa lata, a w klasie o profilu ogólnym – rok. Do weryfikacji wyników eksperymentu posłużono się ankietą składającą się z 12 pytań, na które można było udzielić odpowiedzi „tak” lub „nie”. Wszyscy badani stwierdzili, że znają kryteria oceniania wypowiedzi ustnej z języka polskiego i że na innych lekcjach metody tej się nie stosuje. Znakomita większość uczniów uznała również, że: potrafi sama ocenić swoją odpowiedź ustną; konieczność samooceny mobilizowała do uczenia się przedmiotu i ułatwiała osiągnięcie sukcesu; stopień z przedmiotu, na którym stosuje się samoocenę, jest bardziej sprawiedliwy; umiejętność samooceny zwiększała poczucie własnej wartości; samoocena powinna być stałym elementem lekcji; metodę tę należałoby upowszechnić. Siedem osób w klasie o profilu pedagogicznym i tyle samo z klasy o profilu ogólnym uznało samoocenę za stresującą. W rodzinach badanych rzadko pozwalano im na wyrażanie uwag krytycznych w stosunku do własnej osoby i problemów rodzinnych. W klasie o profilu pedagogicznym było takich osób osiem, a w klasie o profilu ogólnym – 11. |