Tytuł badania: |
Działanie transferu międzyjęzykowego a rozumienie leksyki rosyjskiej i czeskiej przez studentów rusycystyki |
Instytucja: |
|
Data: |
[1996] |
Badacz: |
Krystyna Iwan, Krystyna Janaszek, J. Kotarska, B. Mindziul |
Abstrakt: |
Celem badania było uzyskanie informacji na temat procesu nauczania i uczenia się leksyki rosyjskiej oraz czeskiej; pytano m.in.: jaki jest poziom opanowania przez studentów leksyki rosyjskiej i czeskiej na poziomie jej rozumienia bez kontekstu i w kontekście językowym; jakie są relacje ilościowe i jakościowe między efektami działania interferencji w zakresie języków: polskiego i rosyjskiego, polskiego i czeskiego, rosyjskiego i czeskiego; jakie są efekty działania interferencji w zakresie opanowania przez studentów leksyki rosyjskiej oraz czeskiej na poziomie jej rozumienia bez kontekstu i w kontekście językowym. Badaniem objęto 28 studentów z grup bohemistycznych z drugiego, czwartego i piątego roku. Każdy wykonał cztery testy badające rozumienie słownictwa rosyjskiego i czeskiego (tłumaczenie na język polski po 30 wyrazów podanych bez kontekstu oraz z kontekstem werbalnym), na które działa transfer negatywny. Analiza wykazała wyższy poziom rozumienia przez badanych interferującej leksyki czeskiej niż rosyjskiej (wyższa globalna liczba punktów, średnia arytmetyczna odpowiedzi prawidłowych, liczba poprawnych tłumaczeń wyrazów); w rozumieniu leksyki pomagał kontekst (więcej rozumianych słów tłumaczonych za jego pomocą). Wyniki nie korelowały z okresem uczenia się języka (znacznie dłuższy w przypadku języka rosyjskiego). Najliczniej wystąpiły w testach tłumaczenia adekwatne, wiernie oddające znaczenie wyrazów obcojęzycznych; mniej liczne były tłumaczenia błędne pod wpływem interferencji (tłumaczenie wyrazów na podstawie ich podobieństwa fonetycznego i graficznego do wyrazów polskich bez uwzględnienia znaczenia – generalizacja bodźca); odnotowano błędy w testach rosyjskich pod wpływem języka czeskiego i odwrotnie (generalizacja); zaobserwowano zjawisko interferencji językowej w obrębie języka rosyjskiego i języka czeskiego (generalizacja); niezbyt liczne były tłumaczenia znaczeń uwzględniające przynależność wyrazów do grupy tematycznej, ale nieoddające właściwego znaczenia (irradiacja); nieliczne tłumaczenia całkowicie nieadekwatne; braki odpowiedzi świadczące o zupełnej nieznajomości podanych wyrazów. Stwierdzono, że: w procesie opanowywania leksyki działał negatywny transfer językowy o znacznej intensywności; zachodziło hamowanie proaktywne; interferencja posiadała wielokierunkowy charakter; odnotowano działanie interferencji wewnątrzjęzykowej; intensywność działania interferencji zmniejszała się w miarę lat nauki języka (lepsze wyniki testów u badanych z piątego roku); odnotowano słabsze działanie interferencji między językami polskim i czeskim oraz silniejsze między polskim i rosyjskim; na lepsze wyniki w zakresie czeskiego mógł wpłynąć jednakowy kształt liter polskich i czeskich oraz różny polskich i rosyjskich. |
Deskryptory TESE: |
rosyjski, czeski, język, nauczanie języków obcych, kompetencje językowe, student |
TESE descriptors: |
Russian, Czech, language, foreign language teaching, language skills, student |
Publikacje: |
- Iwan, K. i Janaszek, K. (1996). Działanie transferu międzyjęzykowego a rozumienie leksyki rosyjskiej i czeskiej przez studentów rusycystyki. Przegląd Rusycystyczny, 1-2, 105-113.
|