BIBE
polski   english
Strona główna Instytut badań edukacyjnych
BIBE
Evidence Informed Policy
Zobacz również
Nasze strony
O pracowni

Zespół Pracowni BIBE zajmuje się przede wszystkim monitorowaniem i opracowaniem badań za lata 1989-2015 prowadzonych w zakresie szeroko pojętej edukacji.   >> więcej


napisz do nas
bibe@ibe.edu.pl
 
  poprzednie
następne  
 
Obserwuj
Tytuł badania: Konstruowanie przestrzeni w wypowiedziach werbalnych dzieci
Instytucja:
Data: [1996]
Badacz: Mirosława Moszkowicz
Abstrakt:

Celem badania było wykazanie sposobu konstruowania przestrzeni w wypowiedziach werbalnych dzieci w okresie późnego dzieciństwa. Badaniem objęto 248 dzieci w wieku od 6 do 10 lat z losowo dobranych szkół z kilku miast i dwóch wsi. Z dziećmi w wieku od 6 do 8 lat przeprowadzono indywidualne rozmowy kierowane, dzieci 9- i 10-letnie udzielały odpowiedzi pisemnych na pytania; pytania miały charakter otwarty, dotyczyły trzech stref przestrzeni: domu, drogi, miasta/wsi; zebrano 744 wypowiedzi dzieci. Wyniki wykazały, że poszczególne typy relacji przestrzennych układają się odmiennie w toku rozwoju. Dla młodszych dzieci podstawą wypowiedzi był głównie materiał gromadzony w pamięci wzrokowej i kinetycznej, dominowały relacje przemieszczania i topologiczne. Badani stosunkowo dobrze opanowali relacje ogólne, niespecyficzne, niewymagające dokładnej orientacji w przestrzeni. Wraz z wiekiem wzrastała liczba określeń odzwierciedlających relacje perspektywiczne, relacje przynależności (minimalny wzrost u 10-latków), relacje biograwitacyjne; starsze dzieci częściej dysponowały wiedzą zwerbalizowaną, nieodwołującą się do kontekstu. We wszystkich grupach wiekowych dominowały określenia wskazujące na relację przemieszczania – ponad 50% określeń, następnie relacje topologiczne – 19,2% (odnoszące się raczej do bardziej złożonych sytuacji), relacje przynależności – 12,5%, perspektywiczne – 7%, biograwitacyjne – 6,7%. Najwięcej określeń relacji przestrzennych pojawiło się w wypowiedziach na temat drogi (67,9%), najmniej – na temat miasta – 14,2%. Potwierdzono założenie o związku pomiędzy tematem wypowiedzi a częstością używania określonych relacji przestrzennych: temat drogi skłaniał do wyrażania relacji przemieszczania; w opisach domu oraz miasta/wsi dzieci częściej używały relacji topologicznych (odpowiednio 54,2% i 23,5%), przynależności (dom – 31,9%), perspektywicznych (miasto – 35,6% ). Dla młodszych dzieci charakterystyczna była strategia kolekcjonera, z wiekiem coraz częściej stosowały strategię przewodnika i atrybutywną (najczęściej dzieci 10-letnie). W wypowiedziach na temat domu dzieci wykorzystywały strategię atrybutywną, w wypowiedziach o drodze i mieście – głównie strategię przewodnika. Uznano, że wyniki potwierdzają tezę o odzwierciedlaniu się umysłowej reprezentacji przestrzeni w języku.

Deskryptory TESE: rozwój poznawczy, kompetencje językowe, umiejętności komunikowania się, dziecko, komunikacja werbalna
TESE descriptors: cognitive development, language skills, communicative competences, child, verbal communication
Publikacje:
  • Moszkowicz, M. (1996). Konstruowanie przestrzeni w wypowiedziach werbalnych dzieci. Kwartalnik Polskiej Psychologii Rozwojowej, 2/3, 42-56.
 
Tagi
Ostatnie wyszukiwania
Wyszukane słowo Liczba odpowiedzi
 
Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych została stworzona w ramach projektu "BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO"