Celem badania była odpowiedź na pytania: w jakim zakresie uczniowie klas II-IV szkoły podstawowej dla lekko upośledzonych umysłowo uwzględniają kontekst sytuacyjny, wypowiadając się na temat obrazka; jakie jest nasycenie tekstu tworzonego przez te dzieci różnymi kategoriami informacyjnymi; jakich strategii używały dzieci w przekazywaniu informacji na temat obrazka tematycznego; w jakim stopniu struktura tekstu wytworzonego przez dzieci upośledzone umysłowo jest odbiciem sytuacji komunikowania się. Materiał badawczy stanowiło 150 tekstów narracyjnych na temat obrazków uczniów klas II-IV szkoły podstawowej dla lekko upośledzonych umysłowo (75 uczniów, po 25 z klasy; 56,2% chłopców; wiek 8;8-13;6; iloraz inteligencji 52-75); 75 opowiadań zarejestrowano w sytuacji wspólnej percepcji obrazka przez dziecko i osobę dorosłą, 75 w sytuacji percepcji przez samo dziecko. Analiza tekstów wykazała, że dzieci są zdolne do rozumienia kontekstu sytuacyjnego procesu przekazywania informacji. W sytuacji wspólnej percepcji wraz z wiekiem rosła liczba pojawiających się w tekstach kategorii informacyjnych; w klasie czwartej nadal dominowało wyliczanie przedmiotów, ale połączone z ich charakterystyką i charakterystyką zdarzeń. Teksty konstruowane w sytuacji percepcji izolowanej były pełniejsze, bogatsze treściowo i lepiej ustrukturyzowane; dzieci przechodziły od wyliczania obiektów i czynności do charakteryzowania, wyjaśniania i oceniania; do konstruowania używały raczej strategii opisu i dopełniania niż wyliczania obiektów; używały więcej konstrukcji językowych; w klasie czwartej odnotowano wyraźną przewagę kategorii charakteryzujących obiekty i uzupełniających treść obrazka. Wyniki wskazują, że w sytuacji komunikacji interpersonalnej dzieci upośledzone umysłowo w stopniu lekkim potrafią uwzględnić kontekst sytuacyjny, korzystać z własnych sprawności językowych do przekazywania informacji w skuteczny sposób.