Abstrakt: |
Celem badania była charakterystyka konfliktów w domach dziecka i sposobów ich rozwiązywania w ocenie wychowawców. Przedmiotem badania były także system wartości wychowawców w domach dziecka, ocena własnej pracy i obecnego życia. Badaniem objęto 41 wychowawców, w tym 32 kobiety, pracujących w pięciu warszawskich domach dziecka oraz w jednej filii w rodzaju rodzinnego domu dziecka. 35 badanych posiadało wyższe wykształcenie. 38 osób zadeklarowało, że są wierzący. 29 wychowawców brało udział w kursach i szkoleniach podnoszących kwalifikacje. Posłużono się metodą wywiadu kwestionariuszowego; kwestionariusz zawierał 61 pytań, w tym 17 otwartych. Wychowawcy określali konflikt jako nieporozumienie, starcie dwóch stron. W domach dziecka konflikty powodowane były często przez samych wychowanków, którzy konkurowali o względy dorosłych, dostęp do korzystania z pomieszczeń albo przedmiotów itp. 21 badanych widziało w konfliktach pozytywne i negatywne elementy, siedmiu – tylko pozytywne, 12 – tylko negatywne. 17 wychowawców wymieniło zaspokajanie potrzeb związanych z ograniczoną dostępnością jako podstawowe źródło konfliktów w domach dziecka. W opinii 13 osób najbardziej konfliktogenne były problemy z komunikacją interpersonalną. Według 31 badanych konfliktów nie da się uniknąć. 35 wychowawców zadeklarowało, że starali się natychmiast angażować się w rozwiązywanie konfliktów, by nie dopuścić do sytuacji, w której to wychowankowie na własną rękę próbują załagodzić spory. Świadczy to o małym zaufaniu społecznym, jakie mają wychowawcy do dzieci przebywających w placówce. Siedmiu badanych przyznało się do bardzo częstego udziału w konfliktach z wychowankami, 16 – do rzadkiego, 13 – do częstego. Świadczyć to może o odejściu od przekonania, że konflikt jest normalnym zachowaniem społecznym i może być elementem działania wychowawczego. Dwóch wychowawców zadeklarowało, że nigdy nie brali udziału w konfliktach z wychowankami. 23 wychowawców twierdziło, że spory pomiędzy wychowankami pojawiały się często, 12 respondentów – że bardzo często. Do najlepszych sposobów rozwiązywania sytuacji konfliktowych wychowawcy zaliczyli: mediację, rozmowę, użycie siły fizycznej w momencie zagrożenia życia, kompromis, negocjację, arbitraż, redefinicję konfliktu (obrócenie w żart). 24 badanych zetknęło się w pracy zawodowej z otwartym konfliktem, tzn. destruktywną walką między wychowankami. Prawie 75% respondentów przyznało, że korzystali z pomocy osoby niezaangażowanej w konflikt, 11 wychowawców próbowało rozwiązać spory samodzielnie. 73% wychowawców często nie rozumiało przekazywanych informacji od wychowanków, ich motywacji i zachowań. W opinii badanych dobry wychowawca powinien być: tolerancyjny, sprawiedliwy, konsekwentny, okazywać sympatię wobec wychowanków i opanowanie.
|