Celem badania było określenie wpływu ćwiczeń w mówieniu i pisaniu na wzrost słownictwa ogólnego uczniów, dotyczącego myślenia i emocji. W badaniu wzięło udział 11 uczniów klasy ósmej ze Szkoły Podstawowej im. R. Traugutta w Pustkowie Żurawskim. W klasie było 10 dziewcząt i chłopiec. Dziewięć osób pochodziło z rodzin robotniczych, dwie – z inteligenckich. W badaniu posłużono się metodą eksperymentu dydaktycznego, składającego się z dziewięciu ćwiczeń. Do zmiennych zależnych włączono: założony wzrost liczby słownictwa ogólnego, wzrost słownictwa dotyczącego myślenia i uczuć, wzrost umiejętności redagowania własnego tekstu, trwałość zmian wymienionych czynników. Rodzaj błędów popełnianych przez uczniów w pracach pisemnych świadczył o niedostrzeganiu różnicy między językiem mówionym a pisanym. Nie zauważono wielu błędów wskazujących nieznajomość przedmiotu. Za to większość błędów językowych dotyczyła słów znanych uczniom, np. kilkakrotnie użyto wyrazu „szerzyć się” w błędnym znaczeniu. Nie zaobserwowano w pracach żadnych regionalizmów ani słów z gwary uczniowskiej. Najwięcej błędów uczniowie popełniali w pisowni łącznej i rozdzielnej partykuły nie, cząstki by oraz wyrażeń przyimkowych (np. po prostu, nie tylko itp.). Niewiele błędów pojawiło się w pisowni ż, en, em, om. Na podstawie prac pisemnych nie udało się wyróżnić stylów indywidualnych poszczególnych uczniów. Eksperyment okazał się pomyślny, jeśli chodzi o liczbę wszystkich słów użytych w wypracowaniach. Wszyscy uczniowie w pierwszej pracy użyli 2591 słów, w ostatniej zaś – 3444. Przyrost słownictwa wyniósł zatem 24%. Tylko w przypadku dwóch osób zauważono spadek słownictwa w ostatniej pracy w porównaniu z pierwszą – ostatnie ćwiczenie osoby te wykonywały tuż przed końcem roku i być może zlekceważyły z tego powodu ostatnie zadanie. Największy przyrost słownictwa dotyczył rzeczowników – z 51 z pierwszym ćwiczeniu do 115 w ostatnim, co wpłynęło na nominalność stylu uczniów. Nieznacznie zwiększyło się słownictwo dotyczące myśli – z 42 słów w pierwszym ćwiczeniu do 46 w ostatnim. Zauważono wzrost słownictwa dotyczącego uczuć – z 18 wyrazów w ćwiczeniu pierwszym do 26 w ostatnim. W końcowym ćwiczeniu zauważono wyrazy nowe, co świadczy o rozwoju języka w zakresie myślenia i uczuć, co przejawiało się w większej liczbie związków frazeologicznych użytych w wypracowaniach.