Abstrakt: |
Celem badania było poznanie opinii nauczycieli z różnych środowisk na temat doskonalenia zawodowego. Próbę dobrano według kryterium warstwowo-losowego. W pierwszym etapie badania wzięło udział 432 nauczycieli – magistrów wychowania fizycznego ze szkół podstawowych województw: bydgoskiego, gdańskiego, koszalińskiego oraz z Warszawy, 63 metodyków z całego kraju (sondaż diagnostyczny, ankieta); w drugim etapie – 125 nauczycieli WF-u z województw: bydgoskiego, gdańskiego, koszalińskiego (wywiady). Zdaniem badanych magistrów i metodyków źródła finansowania udziału nauczycieli w zorganizowanych formach doskonalenia kwalifikacji powinny być następujące: szkoła zatrudniająca nauczyciela – 45% nauczycieli i 35% metodyków, organizator formy doskonalenia – 26% i 11%, częściowo uczestnicy i częściowo organizatorzy – 18% i 44%, uczestnicy – 2%, organizator i szkoła zatrudniająca – 2% i 4%, nauczyciel, szkoła i organizator – 1% i 2%, częściowo szkoła, częściowo nauczyciel – 1% i 2% (im wyższe kwalifikacje nauczyciela, tym większy zdaniem nauczycieli powinien być udział szkoły), szkoła zatrudniająca oraz MEN – 2% metodyków. Pierwsze trzy źródła nauczyciele z różnych środowisk wskazywali w tej samej kolejności; nauczyciele ze wsi znacznie wyraźniej niż inni podkreślali rolę szkoły. 49% nauczycieli uważało brak zgody nauczycieli na pokrywanie kosztów doskonalenia za sprzeczny z tendencjami reformy gospodarczej; jako przyczyny takiego nastawienia wskazywano: niskie zarobki – 62%, przyzwyczajenie do dotychczasowych rozwiązań – 35%. 93% zgadzało się, że o uzyskaniu pracy powinny decydować wyższe kwalifikacje, badani ci proponowali dodatkowe uwarunkowania – zatrudnianie na okres próbny, hospitowanie zajęć nauczyciela ubiegającego się o pracę; 7% uważało, że wyżej powinny być cenione inne czynniki (np. osiągnięcia sportowe uczniów, staż pracy nauczyciela). 69% nauczycieli i 83% metodyków uznawało za słuszne uwzględnianie wyniku formy doskonalenia na sytuację materialną nauczyciela, 5% metodyków było przeciwnych, 13% nie zajęło stanowiska. Jako sposoby premiowania pomyślnego wyniku określonej formy doskonalenia proponowano: stały dodatek do pensji – 43% nauczycieli i 52% metodyków, nagrodę – 15% i 13%, finansowy – 13% i 4%, wyższą pensję – 8% i 9%, nagrody lub stały dodatek – 1% i 2%, nagrodę i procentowy dodatek do pensji – 1% i 8%. Wśród badanych nauczycieli WF-u 85% opowiadało się za wprowadzeniem odpłatności za uczestnictwo w formie kwalifikacji, przy równoczesnym odpowiednio wysokim wynagrodzeniu. Za najbardziej odpowiednie sposoby premiowania pomyślnego wyniku określonej formy doskonalenia wśród podanych wskazywano: ulgi podatkowe – 29%, zwrot całości kosztów udziału w formie doskonalenia – 28%, wypłacenie potrąceń za nieprzepracowane godziny związane z uczestnictwem – 19%, zwrot części poniesionych kosztów – 14%; około 10% uznało, że żadna propozycja nie jest akceptowalna. |