Celem badania było znalezienie odpowiedzi na pytanie, jaki ma wpływ technika swobodnych tekstów na wykrywanie związków przyczynowo-skutkowych przez trzecioklasistów? Badaniem objęto 240 uczniów z województwa legnickiego; zastosowano eksperyment pedagogiczny z pomiarem wstępnym i ostatecznym za pomocą tego samego testu (osiem niedokończonych opowiadań). Wyniki poddano analizie ilościowej i jakościowej (uwzględnienie przez dzieci opisu, wyjaśnienia, wyjaśnienia z nazwaniem relacji przyczynowo-skutkowej). Klasy trzecie, które uzyskały niższe wyniki ze wstępnego testu wykrywania związków przyczynowo-skutkowych, stanowiły grupę eksperymentalną; wprowadzono w niej technikę tekstu swobodnego na lekcjach języka polskiego (osiem dwugodzinnych jednostek lekcyjnych; treści dotyczące moralności), w grupie kontrolnej stosowano metody konwencjonalne. W pierwszym pomiarze 35% badanych nie ustaliło związku, 37,5% interpretacji tekstów swobodnych stanowił opis, 10,4% wyjaśnienie, 17,1% wyjaśnienie z nazwą relacji, globalny poziom umiejętności wynosił 65%; w drugim pomiarze odpowiednie odsetki wynosiły 9,2%, 36,7%, 31,3%, 22,8%, poziom globalny – 90%. W pierwszym pomiarze nie było różnicy istotnej statystycznie między wynikami obu grup; w drugim pomiarze grupa eksperymentalna uzyskała wyniki wyższe, istotnie statystycznie – potwierdzono hipotezę o wpływie stosowania techniki swobodnego tekstu na wykrywanie związku przyczynowo-skutkowego.