Abstrakt: |
Celem badania było określenie stanu kompetencji innowacyjnych nauczycieli nauczania początkowego. W badaniu wzięło udział łącznie 364 nauczycieli, w tym 342 kobiety i 40 mężczyzn. Próbę dobrano losowo. Nauczyciele pracowali w szkołach podstawowych w województwach jeleniogórskim, opolskim i wałbrzyskim. Posłużono się metodą sondażu diagnostycznego. Aż 61% respondentów przyznało, że orientują się tylko częściowo w istocie nowatorstwa pedagogicznego (pełną orientację w tym zagadnieniu zadeklarowało jedynie 15,4% badanych). Do stosowania określonych innowacji w nauczaniu początkowym było przygotowanych w pełni 9,4% badanych, częściowo zaś – 51,6%. Niedostateczne przygotowanie deklarowało aż 39% respondentów. Blisko połowa nauczycieli objętych badaniem nie wiedziała, jak przeprowadzić eksperyment pedagogiczny i badać go skutecznie. 49,4% badanych wiedziało, jak przeprowadza się taki eksperyment, ale wiedza ta miała charakter niepełny. 50% badanych oceniło swoje przygotowanie do wprowadzenia innowacji pedagogicznych jako niedostateczne, 31,4% jako dostateczne, 11,5% – dobre, 7,1% – bardzo dobre. Nieco lepiej nauczyciele oceniali przygotowanie w tym zakresie innych znanych im pedagogów. 29,1% uznało, że ich koledzy są niedostatecznie przygotowani do wprowadzania innowacji, 36,3% – dostatecznie, 25,3% – dobrze, 9,3% – bardzo dobrze. W ocenie respondentów uniwersytety i wyższe szkoły pedagogiczne nie przygotowują przyszłych absolwentów do nowatorstwa pedagogicznego, podobne opinie wyrażano o studiach nauczycielskich i liceach pedagogicznych oraz studiach pedagogicznych w ośrodkach doskonalenia nauczycieli. Tylko 23,6% badanych określiło siebie jako nowatorów pedagogicznych. Przebadano także nauczycieli czynnych zawodowo, studiujących w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie i Opolu. W badaniu wzięło udział 216 osób z przedostatnich lat studiów na kierunku: nauczanie początkowe. Badanie miało charakter projekcyjny. Posłużono się problemową metodą sytuacyjną i techniką burzy mózgów. W pierwszym zadaniu poproszono badanych o stworzenie pomysłów zadań, za pomocą których uczniowie klas trzecich szkoły podstawowej mogliby samodzielnie odkryć pisownię wyrazów z ż wymiennym. Nauczyciele opracowali łącznie 352 pomysły, jednak niewiele zadań miało bezpośredni związek z faktyczną procedurą odkrywania. Drugie polecenie polegało na stworzeniu zadania usprawniającego ciche czytanie ze zrozumieniem. Nauczyciele stworzyli w sumie 2636 pomysłów, jednak tylko 860 z nich miało związek z zagadnieniem wyrażonym w poleceniu. |