BIBE
polski   english
Strona główna Instytut badań edukacyjnych
BIBE
Evidence Informed Policy
Zobacz również
Nasze strony
O pracowni

Zespół Pracowni BIBE zajmuje się przede wszystkim monitorowaniem i opracowaniem badań za lata 1989-2015 prowadzonych w zakresie szeroko pojętej edukacji.   >> więcej


napisz do nas
bibe@ibe.edu.pl
 
  poprzednie
następne  
 
Obserwuj
Tytuł badania: Wykształcenie i rynek
Data: 1996
Badacz: Ireneusz Białecki, Joanna Sikorska
Abstrakt:

Celem badania było określenie stosunku Polaków do wykształcenia, przede wszystkim w kontekście rynku pracy. W badaniu wykorzystano ankietę Wykształcenie i przyszłość, którą przeprowadzono na miejskiej próbie dorosłych Polaków. Wyniki ankiety zestawiono z wynikami wcześniejszych badań, przede wszystkim Warunki życia i aspiracje społeczeństwa polskiego (1986) oraz Struktura 1987. Wyniki badania ujawniły, że lepiej wykształceni badani prezentowali bardziej liberalne (w sensie klasycznym) poglądy na gospodarkę niż reszta społeczeństwa. W miarę wzrostu wykształcenia badanych rosła także ich satysfakcja z posiadanego wykształcenia. W porównaniu z wcześniejszymi latami satysfakcja ta spadła wśród ogółu badanych – wyjątkiem byli tu najlepiej wykształceni. Podobna prawidłowość pojawiła się w przypadku oceny swojej pozycji społecznej. Na pytania dotyczące satysfakcji z wykonywanej pracy odpowiadano rzadziej niż na pytania dotyczące innych sfer życia. Jednocześnie zadowolenie z pracy wyraził większy odsetek osób niż w innych badanych przypadkach. W sferze tej nie zaobserwowano również spadku zadowolenia w 1996 roku charakterystycznego dla innych sfer życia. Najgorsze nastroje panowały w stosunku do zarobków – zadowolenie z nich wyrażano najrzadziej, najczęściej zaś – niezadowolenie. Zadowolenie z poziomu życia rodziny, podobnie jak w innych przypadkach, deklarowano częściej w relacji do przeszłości i przyszłości niż teraźniejszości. Zmienna ta była też mniej zależna od wykształcenia niż inne. Większość badanych sceptycznie oceniała sytuację w kraju pod względem warunków życia. Formułując swoją ocenę w kontekście przeszłości, podobny odsetek osób uznał, że kiedyś (przed rokiem 1989) żyło się lepiej oraz że obecnie (rok 1996) żyje się lepiej (około 40%). Jednocześnie wyrażono też znaczną dozę optymizmu, bowiem prawie połowa badanych uznała, że będzie się żyło lepiej za pięć lat (rok 2001). Im wyższe było wykształcenie respondentów, tym wyższy odsetek uważał, że w czasie przeprowadzenia badania żyło im się lepiej, a tym mniejszy, że lepiej było przed 1989 rokiem. Z odpowiedzi badanych wynikała dość wyraźna wiara w instrumentalną wartość wykształcenia bez względu na poziom wykształcenia respondentów. W pytaniu o odpłatność kształcenia zaznaczyła się prawidłowość, zgodnie z którą im wyższy był rozpatrywany stopień kształcenia, tym częściej zgadzano się na jego całkowitą odpłatność (w przypadku studiów wyższych około 50% zgodziło się z całkowitą ich odpłatnością). Preferencje badanych dotyczące wyboru szkoły ponadpodstawowej zależały od płci dziecka oraz wykształcenia rodziców – dla dziewcząt częściej niż dla chłopców wybierano wykształcenie ogólne (dla chłopców preferowano wykształcenie średnie zawodowe), częściej czyniły to też osoby z wyższym wykształceniem. Znaczna większość badanych preferowała szkoły publiczne w porównaniu z niepublicznymi, szczególnie w przypadku szkoły wyższej i podstawowej, rzadziej zaś średniej. Pomimo wzrostu aspiracji edukacyjnych badani wyrazili pesymizm w ocenie szans kształcenia młodzieży w porównaniu z latami wcześniejszymi. Wybór kierunku kształcenia dla dziecka – podobnie jak w przypadku rodzaju szkoły – zależny był od płci dziecka. Dla chłopców wybierano kierunki techniczne, ekonomiczne i prawne, dla dziewcząt zaś ekonomiczne, medyczne i prawne.

Deskryptory TESE: postawa, środowisko społeczno-kulturowe, miejsce zamieszkania, gospodarka, społeczeństwo, rynek pracy, system edukacji, kształcenie formalne
TESE descriptors: attitude, socio-cultural environment, place of residence, economy, society, labour market, education system, formal education
Publikacje:
  • Białecki, I. i Sikorska, J. (red.). (1998). Wykształcenie i rynek. Warszawa: "Tepis".
 
Tagi
Ostatnie wyszukiwania
Wyszukane słowo Liczba odpowiedzi
 
Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych została stworzona w ramach projektu "BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO"