Celem badania było poznanie podstaw, uwarunkowań i motywów podjęcia studiów przez słuchaczy uniwersytetów trzeciego wieku w Niemczech i w Polsce, oceny programów i propozycji ewentualnych zmian. Badaniem objęto 160 słuchaczy (114 kobiet, 46 mężczyzn) UTW przy Pädagogische Hochschule Schwäbisch Gmünd w Niemczech (1991/1992, zespół badawczy pod kierunkiem L. Zahna) i 150 słuchaczy UTW w Polsce (1994/1995; 136 kobiet, 14 mężczyzn). Zastosowano anonimową ankietę (w polskiej wersji rozszerzoną o część dotyczącą sytuacji psychospołecznej i jakości życia badanych). Osoby w wieku 50-59 lat stanowiły w grupie niemieckiej 6,9%, w polskiej 10,1%; w wieku 60-69 odpowiednio 48,1% i 38,1%; wieku 70 i więcej – 45% i 51,8%. Wykształcenie podstawowe miało 36,1% grupy niemieckiej i 12,9% polskiej, średnie – 31,3% i 31,7%, wyższe – 32,6% i 55,4%. 53,5% grupy niemieckiej i 64,9% polskiej twierdziło, że dostęp do studiów powinien zależeć od wyższego wykształcenia. Czas poświęcany na wykłady wynosił najczęściej do trzech godzin (prawie 60% w obu grupach). W ostatnim semestrze w jednym wykładzie uczestniczyło 59,1% Niemców i 16,3% Polaków, w więcej niż dwóch – odpowiednio 13% i 51,9%. Uczestniczenie w wykładach polegało głównie na ich wysłuchiwaniu – 62,6% i 35,5%, czasem głos zabierało 16,8% i 44,2%. Zagadnienia związane z oceną programów i stosunkiem do macierzystych uczelni zwykle nie różniły znacznie obu grup. W zakresie rozwoju studiów za wprowadzeniem cykli tematycznych było 63,2% Niemców i 51,1% Polaków, za częstszymi wycieczkami 44,1% i 53,2%. Za częstszym omawianiem problemów starości było 29,9% i 56,5%. Spotkania okolicznościowe powinny być organizowane z wykładowcami według 74% Niemców i 43,2% Polaków, zgodnie z ustalonym programem – 53,4% i 41,7%; oczekiwania związane ze spotkaniami: niezobowiązujące zapoznanie się – 65,2% i 38,1%, wymiana poglądów i omawianie tematów – 54,5% i 64%. Forma nauczania, którą należałoby wyróżnić: wykłady i odczyty – 93,5% i 83,5%, wycieczki – 60% i 62,6%. 92% Niemców i 78% Polaków nie chciałoby zdawać egzaminów; o przerwaniu studiów nigdy nie myślało odpowiednio 83% i 86%. Odmienne były opinie o ramowym programie wykładów; powinien on uwzględniać: szeroki zakres tematów – 24,6% grupy niemieckiej i 64,6% polskiej, jeden temat główny i dodatkowe – 65,4% i 22,6%. Stwierdzono, że podobieństwa odpowiedzi badanych z obu grup przeważają nad różnicami; różnice dotyczyły: przeżyć związanych z przejściem na emeryturę (za wydarzenie raczej radosne uznało je 60,9% grupy niemieckiej i 20,4% polskiej, za smutne i raczej smutne – 30,8% grupy niemieckiej i 69,9% polskiej); zainteresowania działalnością związkową (zainteresowanych było nią 16,5% i 8%); znaczenia ludzi starych w społeczeństwie (za bardzo ważne uznało je 44,5% grupy niemieckiej i 8,8% polskiej, za ważne – 21,2% i 5,9%, za nieważne – 2,2% i 33,1%). Różnice te potraktowano jako efekt stosunkowo gorszej sytuacji psychospołecznej badanych w Polsce.