Celem badania była analiza związków pomiędzy niektórymi zaburzeniami mowy (głównie wadami wymowy i jąkaniem) a przystosowaniem do środowiska szkolnego uczniów. Badaniem objęto 4311 uczniów, w tym 1371 z klas trzecich szkół podstawowych, 1459 z klas szóstych szkół podstawowych oraz 1121 uczniów klas czwartych szkół ponadpodstawowych. 71,1% badanych chłopców oraz 28,9% dziewcząt miało zaburzenia mowy, z czego 55% stanowiły osoby jąkające się, a 45,1% uczniowie z wadami artykulacyjnymi. W badaniu wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego oraz technikę testowania socjometrycznego, testowania psychologicznego testem R.J. Ravena, wywiadu kwestionariuszowego oraz analizy dokumentów. Uczniów z zaburzeniami mowy i bez tych zaburzeń nie różnicowały warunki socjoekonomiczne. Nie pojawiły się żadne statystycznie istotne różnice w wynikach testu Ravena, co oznaczało że uczniowie z zaburzeniami mowy nie odbiegali od swoich rówieśników pod względem rozwoju umysłowego. Uczniowie z zaburzeniami mowy, w tym szczególnie chłopcy, osiągali niższe oceny od rówieśników, co było bardziej widoczne w przypadku języka polskiego niż matematyki. Byli oni również częściej niż pozostali uczniowie odrzucani i izolowani przez swoich kolegów, szczególnie w klasach trzecich szkół podstawowych. Uczniowie z zaburzeniami mowy wykazywali mniejszą motywację do nauki, niższy poziom uspołecznienia i znaczne zahamowanie w kontaktach społecznych. Przejawiało się to małą aktywnością społeczną tej grupy badanych. Wraz z pobytem w szkole polepszał się poziom przystosowania społecznego badanych, na co wskazywały różnice między uczniami z klas trzecich i szóstych szkoły podstawowej oraz czwartych ze szkół ponadpodstawowych.