Badanie dotyczyło zmian w zakresie rozwoju umysłowego dzieci rozpoczynających naukę szkolną. W badaniu wykorzystano Test Dojrzałości Szkolnej DS. B. Wilgockiej-Okoń. Pierwszego pomiaru dokonano w latach 1972-1973 w województwach kieleckim i tarnobrzeskim, drugiego zaś w latach 1992-1993 wśród dzieci z tych samych środowisk, które badano 20 lat wcześniej. Łącznie przeanalizowano dane empiryczne z badań indywidualnych 740 dzieci w wieku siedmiu lat, w tym 345 dzieci na pierwszym etapie i 395 dzieci na drugim. W ciągu 20 lat dzielących oba pomiary zaobserwowano wyraźną poprawę warunków środowiskowych i socjalno-ekonomicznych. Wzrósł również poziom wykształcenia rodziców badanych dzieci, zmniejszyła się dzietność rodzin oraz poprawiły się warunki lokalowe. Upowszechnienie nauczania przedszkolnego obejmującego elementy nauczania wpłynęło na podniesieniu poziomu przygotowania uczniów do nauki szkolnej. Wzrosła także liczba dzieci korzystających z opieki wychowawczo-dydaktycznej na rok przed rozpoczęciem nauki szkolnej. Wśród dzieci badanych w latach 1992-1993 zaobserwowano znacznie wyższy poziom dojrzałości szkolnej niż wśród ich rówieśników 20 lat wcześniej.