Abstrakt: |
Celem badania było porównanie samooceny i aspiracji młodzieży niewidomej z postawami prezentowanymi przez ich widzących rówieśników. Badaniem objęto grupę 30 osób uczących się w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Bydgoszczy (14 uczniów) oraz w Zawodowym Liceum Telekomunikacyjnym w Lublinie (16 uczniów). Podstawowym kryterium doboru badanych do grupy eksperymentalnej (młodzież niewidoma) oraz kontrolnej (młodzież widząca) był wiek mieszczący się w przedziale 15-19 lat. W obu grupach znalazło się tyle samo dziewcząt, co chłopców. W grupie eksperymentalnej było 15 osób posługujących się alfabetem Braille’a oraz 15 osób słabowidzących, posługujących się pismem czarnodrukowym. W badaniu wykorzystano Skalę samooceny cech osobowości J. Kostrzewskiego oraz ankietę własnej konstrukcji do badania aspiracji. Wyniki badania ujawniły, że samoocena młodzieży niewidomej nie różniła się istotnie od samooceny młodzieży widzącej. Wyjątkiem była sfera kontaktów z ludźmi oraz stosunku do ludzi- młodzież niewidoma rzadziej i z większymi trudnościami nawiązywała kontakty interpersonalne, była też bardziej zamknięta w sobie i odczuwała mniejsze zadowolenie z siebie i życia. Dziewczęta niewidome różniły się od swoich widzących rówieśniczek jedynie pod względem zmiennych: odpowiedzialność i wytrwałość w postępowaniu – w obu przypadkach dziewczęta niewidome okazały się przewyższać dziewczęta widzące. Różnice między chłopcami widzącymi i niewidzącymi wystąpiły w obszarze kontaktów z ludźmi i stosunku do ludzi – niewidomi trudniej niż ich widzący rówieśnicy nawiązywali kontakty towarzyskie i byli bardziej zamknięci w sobie. Między niewidomymi dziewczętami i chłopcami wystąpiła tylko jedna różnica w sferze cech charakteru – dziewczęta były bardziej wrażliwe, silniej przeżywały niepowodzenia, były bardziej samodzielne, odpowiedzialne i cierpliwe od chłopców. Płeć nie różnicowała samooceny badanych. Młodzież niewidoma wykazała mniejszą chęć dalszego kształcenia po ukończeniu szkoły średniej. |