Abstrakt: |
Celem badań przeprowadzanych co roku przez Bibliotekę Narodową jest ukazanie stanu czytelnictwa wśród dorosłych Polaków. Badania zmierzają do przedstawienia zasięgu książki w skali całego społeczeństwa i w poszczególnych grupach, intensywności czytania oraz wyborów lekturowych na przykładzie najpoczytniejszych typów książek i list popularności poszczególnych utworów i autorów. W badaniu zrealizowanym w 1994 roku przeprowadzono łącznie 1035 wywiadów kwestionariuszowych. W badanej populacji znalazło się 47,2% mężczyzn i 52,8% kobiet. 36,4% respondentów miało wykształcenie podstawowe (w tym niepełne), 26,5% zasadnicze zawodowe, 28,6% średnie i pomaturalne, a 8,4% wyższe. 43,1% badanych mieszkało na wsi, 10,1% w mieście do 20 tys. mieszkańców, 20% w mieście od 21 do 100 tys. mieszkańców, a 15,3% w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców. W 1994 roku zaobserwowano znaczny spadek czytelnictwa wśród dorosłych Polaków w porównaniu z badaniami z 1992 roku – z 70% do 56% deklarujących czytanie. W grupie czytających znalazło się 53% mężczyzn i 59% kobiet. W grupie osób nieczytających dominowali respondenci z wykształceniem podstawowym (66%) i zasadniczym zawodowym (56%). Wśród osób z wykształceniem wyższym (w tym niepełnym) było 90% czytających. Czynnikiem różnicującym deklaracje czytelnicze było miejsce zamieszkania – odsetek osób ze wsi, którzy nie czytali książek, wyniósł 60%. Najintensywniej czytali przedstawiciele inteligencji i uczniowie oraz studenci. Wśród inteligentów 8% przeczytało do dwóch książek w roku, 19% od trzech do czterech, 32% od pięciu do 11, a 33% 12 i więcej (8% nie czytało). W grupie rolników do dwóch książek w roku przeczytało 7%, od trzech do czterech – 10%, od pięciu do 11 – 6%, a ponad 12 – tylko 5%. Jednocześnie wzmocniła się pozycja lektur szkolnych, od 1994 roku najbardziej poczytnych ze wszystkich rodzajów książek. Należy przy tym zaznaczyć, że lektura ta ma charakter sfunkcjonalizowany, do książek szkolnych sięgają przede wszystkim uczniowie i nauczyciele z obowiązku albo powinności. Wśród respondentów książek nie kupowało 63% osób. Kobiety kupowały książki nieco częściej niż mężczyźni (odpowiednio 40% i 34%). |