Abstrakt: |
Przedmiotem badania była przemoc wobec dziecka w środowisku rodzinnym. W badaniu wzięło udział 60 rodzin patologicznych i tyle samo rodzin funkcjonujących prawidłowo. Do zebrania materiału wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, technikę analizy dokumentów oraz wywiad skategoryzowany. 30% rodzin patologicznych było wielodzietnych, drugie pod względem liczebności wśród niepatologicznych były rodziny z jednym dzieckiem. Rodziny, w których występowała patologia, miały w większości niski status ekonomiczno-społeczny. Rodzice w rodzinach niepatologicznych legitymowali się na ogół wykształceniem średnim albo wyższym. 25% matek i 30% ojców w rodzinach patologicznych nie miało pracy – ze względu na niskie wykształcenie, brak kwalifikacji zawodowych, a także z powodu patologicznych zachowań, np. alkoholizmu. Wśród rodzin patologicznych najwięcej było tych z problemem alkoholowym (63%); alkoholu nadużywał jeden rodzic albo oboje rodziców. W 33% tych rodzin występowała konfliktowa albo demoralizująca atmosfera wychowawcza. Między rodzicami a dziećmi brakowało bliskich relacji uczuciowych, dlatego też wybuchały częste konflikty, rodzice stosowali wobec dzieci niewłaściwe metody wychowawcze. Okazało się, że w obu typach rodzin wobec dzieci najczęściej stosowano przemoc psychiczną – 70% matek z rodzin patologicznych i 66,7% z rodzin uznanych za niepatologiczne reagowało krzykiem na nieprawidłowe zachowanie dzieci. Matki z rodzin patologicznych poza tym używały w takich sytuacjach wyzwisk wobec dzieci. Niska kultura osobista i brak wiedzy w zakresie edukacji pedagogicznej u matek patologicznych powodowały eskalację wulgarnego zachowania podczas rozwiązywania konfliktów z dziećmi. Ojcowie zazwyczaj stosowali przemoc fizyczną. Ojcowie z rodzin niepatologicznych dawali dzieciom klapsy albo bili za pomocą paska, ojcowie zaś z rodzin patologicznych używali kabla, kija, pałki albo smyczy. Okazało się, że 20% matek i 25% ojców maltretowało swoje dzieci. Nie zauważono, żeby maltretowanie dzieci wystąpiło w rodzinach funkcjonujących prawidłowo. 25% dzieci z rodzin patologicznych i 5% z niepatologicznych było ofiarami molestowania seksualnego. Najczęściej pokrzywdzonymi były dziewczynki. W rodzinach patologicznych do nadużyć seksualnych dochodziło przede wszystkim podczas libacji alkoholowych, agresorami byli najczęściej członkowie rodziny. W rodzinach niepatologicznych sprawcami molestowania były osoby obce, a w jednym przypadku starszy brat. |