Abstrakt: |
Celem badania było poznanie samopoczucia nauczycieli we własnym zawodzie. Badaniem objęto celowo dobraną próbę 330 nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej studiujących w systemie zaocznym z województw: warszawskiego (67 osób), płockiego (100), ciechanowskiego (163). 86% stanowiły kobiety; 14% miało wykształcenie średnie, 45% ukończyło studium nauczycielskie, 41% studia magisterskie. 40% miało staż pracy do 10 lat, 45% do 20 lat, 15% powyżej 20 lat. 3/4 stwierdziło, że wybrali zawód zgodnie z zainteresowaniami i predyspozycjami, 1/4 z przypadku. Wszyscy stwierdzili, że samopoczucie jest problemem ważnym osobiście i zawodowo. 71,6% badanych oceniło swoje samopoczucie w zawodzie jako dobre (57,7% w podgrupie ciechanowskiej, 94% w płockiej, 71,6% w warszawskiej), 26,6% jako znośne (odpowiednio 42%, 5%, 22,4%), 1,9% jako złe (0,3%, 1%, 6%). Za czynniki decydujące o samopoczuciu uznawano: osiągnięcia uczniów i własne – 40% (43,3% w podgrupie ciechanowskiej, 33,6% w płockiej, 47,3% w warszawskiej), uznanie rodziców i przełożonych – 26% (odpowiednio 25,2%, 29,5%, 18,6%), wynagrodzenie za pracę – 13% (14,6%, 11,5%, 16%), stabilizację w zawodzie – 12% (11,5%, 11,8%, 17%), stosunki społeczne w zakładzie – 6% (3,5%, 11,5%, 1%), awans społeczny – 2% (1,8%, 2,1%, 1%). 46% nie miało możliwości decydowania o istotnych zmianach w szkole, 35% miało taką możliwość; 19% stwierdziło, że najbardziej brakuje im w pracy tej możliwości oraz warunków do samorealizacji. Po 43% chciało decydować o treściach oraz organizacji pracy, 14% w zakresie zarządzania, kształtowania atmosfery, opieki socjalnej. Badani stwierdzili, że dobre samopoczucie wyzwala ich twórczość, inicjatywę, zapał do pracy, daje lepszą efektywność. Nauczyciele zdawali sobie sprawę, że ich stany emocjonalne udzielają się wychowankom; 1/5 była przekonana o słuszności nieuzewnętrzniania uczuć negatywnych. Samoocena kompetencji nauczycielskich: 67% uznało się za fachowców, ale ciągle potrzebujących douczania się, 23% miało wątpliwości, czy są dobrymi nauczycielami, 10% stwierdziło, że mogliby pracować lepiej. |