Abstrakt: |
Celem badania było określenie związku między poziomem lęku a poziomem poczucia norm moralnych. Postawiono hipotezy: wzrost poziomu lęku obniża poczucie norm moralnych w badanych grupach chłopców dostosowanych i niedostosowanych społecznie; grupy różnią się ze względu na udział lęku w formowaniu norm moralnych. Badaniem objęto 50 chłopców niedostosowanych społecznie, mieszkających w zakładzie wychowawczym, oraz 50 chłopców, uczniów szkół zawodowych, nieprzejawiających niedostosowania społecznego. Zastosowano Kwestionariusz do badania poczucia norm moralnych (PNM) W. Poznaniaka, Kwestionariusz do badania lęku jako stanu i cechy C.D. Spielbergera w tłum. H. Choynowskiej, Skalę Jawnego Niepokoju J. Taylor w tłum. M. Choynowskiego, Kwestionariusz do badania lęku R.B. Catella w tłum. K. Hirszla. Stwierdzono, że istnieje statystyczny związek pomiędzy poczuciem lęku a poziomem norm moralnych; w obu grupach wzrost poziomu lęku był związany ze zmniejszonym poczuciem norm moralnych. Różnice w wielkości udziału lęku w kształtowaniu poczucia norm moralnych pozwoliły na przypuszczenie, że badane grupy znajdowały się na innych poziomach rozwoju moralnego; rola lęku w kształtowaniu zaniżonego poczucia norm moralnych u chłopców niedostosowanych społecznie wskazywała, że znajdowali się oni na poziomie moralności przedkonwencjonalnej. Potwierdzono hipotezę o związkach lęku z poczuciem norm moralnych; związek ten przejawiał się w różnorodnych postaciach; korelacje ujemne występowały głównie w grupie chłopców niedostosowanych, korelacje dodatnie – u chłopców dostosowanych. |