Abstrakt: |
Celem badania pilotażowego była charakterystyka kondycji nauczycieli. W badaniu wzięło udział 37 nauczycieli w wieku od 23 do 40 lat. Średni staż pracy badanych wyniósł osiem lat. Nauczyciele pracowali w szkołach różnego typu w miejscowościach zachodniego i południowo-zachodniego regionu Polski. Do zebrania materiału posłużono się arkuszem z pytaniami otwartymi, które dotyczyły: wyliczenia cech stanowiących mocne strony i oddzielnie – słabe strony osobowości, dzięki którym jest się albo nie jest konkurencyjnym na rynku pracy; wyliczenia pięciu najważniejszych cech, które powinien posiadać nauczyciel, by móc być konkurencyjnym w zawodzie; określenia, co utrudnia albo uniemożliwia posiadanie cech pożądanych u nauczyciela. Spośród swoich mocnych stron nauczyciele najczęściej wymieniali: błyskotliwość i pomysłowość, odwagę w twórczym myśleniu, pewność co do tego, co robią i myślą, wprowadzanie innowacji, atrakcyjne formy pracy z uczniami; punktualność, rzetelność, obowiązkowość, odpowiedzialność, dyspozycyjność; zaangażowanie emocjonalne, chęć działania, ambicję, poświęcenie, wytrwałość, stawianie sobie wysokich wymagań; tolerancję, życzliwość, cierpliwość; pewność siebie, samoświadomość, opanowanie; postawę sprzyjającą rozwojowi dziecka, rozumienie jego potrzeb; wiedzę, fachowość, profesjonalizm; wyższe wykształcenie, dokształcanie, ciekawość poznawczą; przyjemną aparycję. Wymienione cechy podzielono na następujące kategorie: inteligencja i twórczość; samoświadomość i pewność siebie; motywacja i wysiłek; kompetencje i sprawności zadaniowe; morale i wartości interpersonalne; atrakcyjność fizyczna. Do swoich słabych stron nauczyciele zaliczyli: brak pomysłowości, lenistwo, nierzetelność, słabą frekwencję, brak punktualności, niedokładność; brak wysokich osiągnięć; niedokształcanie się, zaniedbywanie dokształcania, brak wyższego wykształcenia; brak siły przebicia, silnej woli, wiary we własne możliwości, zaniżoną samoocenę; obawy, lęk, nerwowość; tolerancję i prawdomówność, brak okazji do zaprezentowania siebie; awersję do zawodu nauczyciela. Wielu nauczycieli przyznało się do nie najlepszej kondycji psychicznej. W opinii respondentów nauczyciel powinien być odważny, kompetentny, przygotowany do pracy, inteligentny, błyskotliwy, pomysłowy, innowacyjny, sprawny zadaniowo, systematyczny, rzetelny, pilny, sprawny interpersonalnie, uczciwy, sprawiedliwy, pewny siebie i dynamiczny. Czynnikami ograniczającymi nabywanie takich cech są między innymi: atmosfera w szkole; brak samodzielności w wykonywaniu zadań, charakter, posiadana osobowość, brak czasu, nadmiar obowiązków, zmęczenie, przeciążenie, brak wiary w efekty działania, sposób wychowania, brak motywacji, stereotypy, zachowania otoczenia, brak pewności siebie, względy materialne, przypadkowość wyboru zawodu. |