Abstrakt: |
Celem badań była charakterystyka decyzji edukacyjnych młodzież ze wsi województwa szczecińskiego. Na podstawie sondażu próbowano dowiedzieć się, jaka część absolwentów wiejskich szkół podstawowych kontynuuje naukę w zasadniczych szkołach zawodowych i w krótkim czasie chce wejść na rynek pracy, a także – jaka część absolwentów wiejskich podstawówek uczy się dalej w liceach ogólnokształcących i zamierza podjąć naukę w policealnych szkołach zawodowych albo na studiach wyższych. Po ukończeniu szkoły podstawowej 37,5% respondentów wybierało się do zasadniczej szkoły zawodowej, 33,7% do technikum albo liceum zawodowego, 25,63% do liceum ogólnokształcącego. 3,17% osób nie zamierzało kontynuować nauki. Wyniki te były zbliżone do danych uzyskanych na podstawie badania absolwentów szkół podstawowych w roku szkolnym 1998/1999. Wyraźna różnica zaznaczyła się w przypadku liceów ogólnokształcących, do których wybierało się 32,8% osób. Na wybór szkoły przez młodzież wiejską wpływ miała w znacznym stopniu płeć respondentów. Do liceum ogólnokształcącego wybierało się 34,59% dziewcząt i tylko 16,1% chłopców; do technikum albo liceum zawodowego – 34,81% dziewcząt i 32,55% chłopców, a do zasadniczej szkoły zawodowej – 28,05% dziewcząt oraz 47,02% chłopców. Przewaga dziewcząt nad chłopcami wśród osób decydujących się na naukę w liceum ogólnokształcącym może świadczyć o nieuświadomionej potrzebie ucieczki od trudnych warunków życia na wsi. O decyzji co do dalszej nauki w pewnym stopniu decydowały udogodnienia komunikacyjne w miejscowościach, w których mieszkali absolwenci. Ponad 50% badanych (dziewcząt i chłopców) z miejscowości o niskiej racie przestrzennej (słaba infrastruktura komunikacyjna, wysokie koszty dojazdów) wybierało się do zasadniczych szkół zawodowych; w grupie tej przeważali chłopcy. Naukę w liceum ogólnokształcącym wybierały osoby pochodzące z miejscowości, które miały dogodne połączenie z tego typu placówkami – 40% respondentów (13% z miejscowości o niskiej racie przestrzennej). Na wzrost aspiracji edukacyjnych osób pochodzących z miejscowości o słabej infrastrukturze komunikacyjnej może wpłynąć wprowadzenie połączeń komunikacyjnych (w tym gimbusów). Uczniowie z gmin o dużej stopie bezrobocia decydowali się przeważnie na naukę w zasadniczej szkole zawodowej (ponad 40%, w tym niemal 55% chłopców), w mniejszym stopniu na naukę w liceum ogólnokształcącym (13%, w tym około 6% chłopców). By rozszerzyć dostęp do różnego typu szkół średnich, należałoby skupić się na takich elementach jak: procesy edukacyjne organizowane w szkole (kształcenie, wychowanie, samokształcenie), oddziaływanie społeczne; rodzina; siły społeczne w środowisku lokalnym. |