Abstrakt: |
Przedmiotem badania były opinie dzieci na temat środowiska przyrodniczego w gminie Modliborzyce (województwo tarnobrzeskie). W badaniu uczestniczyło 113 uczniów z klas IV–VIII w trzech szkołach podstawowych w: Modliborzycach, Wierzchowiskach i Wolicy. W badaniu wzięły także udział dwie osoby z klasy pierwszej szkoły średniej w Modliborzycach. Do zebrania materiału posłużono się techniką ankiety zawierającej 40 pytań zamkniętych. Pytania dotyczyły następujących zagadnień: stopień zakorzenienia uczniów i rodziców w miejscu zamieszkania, warunki mieszkaniowe i dostęp do udogodnień cywilizacyjnych, elementy i walory krajobrazu, szata roślinna i świat zwierząt, szczególnie cenne elementy przyrodnicze i kulturowe w krajobrazie, ocena stanu środowiska, propozycja zmian albo działań. Najmniej zasiedziałymi okazały się rodziny z Modliborzyc – mieszkało tu „od zawsze” mniej niż 50% dziadków i około 10% rodziców. W Wierzchowiskach od urodzenia mieszkało ponad 40% par rodzicielskich i blisko 90% dziadków. 56% dzieci chciałoby pozostać w Modliborzycach, 51% w Wierzchowiskach i 45% w Wolicy. Dzieci z Wierzchowisk chciałyby w większości osiedlić się w dużym mieście, a dzieci z Modliborzyc preferowałyby wyjazd za granicę. Dzieci z Wolicy, planujące wyjazd, mogłyby zamieszkać nawet w innej wsi. Ponad 80% uczniów z Modliborzyc, 76% z Wolicy mieszkało w murowanych domach z łazienką. 58% osób z Wolicy miało w pobliżu domu sad owocowy, a 27% las. Bliską dostępność lasu deklarowało 2% mieszkańców Modliborzyc. W Modliborzycach 51% uczniów ma łatwy dostęp do szkoły, 54% do autobusu, a tylko 7% do lasu. Dużo bardziej utrudniony dostęp do szkoły i autobusu miały dzieci z Wolicy, odpowiednio po 12%. Żadne dziecko z Modliborzyc i Wierzchowisk nie powiedziałoby o swojej okolicy, że jest brzydka. 8% mieszkańców Wolicy uznało, że ich miejscowość jest brzydka. Za bardzo ładne swoje okolice uznało 52% uczniów z Modliborzyc, 60% z Wierzchowisk i 42% z Wolicy. Dzieci z Wierzchowisk i Wolicy potrafiły wymienić średnio po osiem rodzajów drzew, a dzieci z Modliborzyc – po pięć. Częściej niż inne dzieci mieszkańcy Modliborzyc wymieniali kasztanowiec. Uczniom udało się wymienić łącznie 19 gatunków ryb (najwięcej – 19 – wymienili mieszkańcy Modliborzyc). Blisko 58% dzieci z Wierzchowisk i Modliborzyc, a także około 30% z Wolicy skarżyło się na śmieci, zanieczyszczenie rzek i brak dbałości o czystość środowiska w ich okolicy. Ponad 80% respondentów uważało, że za stan ten odpowiedzialni są zarówno dorośli, jak i dzieci. |