Abstrakt: |
Celem badania było poznanie, jakie atrybuty przypisują prowincjonalizmowi studenci studiów stacjonarnych i zaocznych. Studenci wypowiadali się na temat prowincjonalizmu lokalnego i narodowego. W badaniu wzięło udział 235 osób, w tym 145 nauczycieli czynnych zawodowo (ze studiów zaocznych) i 90 studentów pierwszego roku studiów stacjonarnych. W grupie nauczycieli znalazły się same kobiety, studiujące na trzecim roku wczesnej edukacji dziecka. Nauczycielki pracowały w szkołach zarówno miejskich, jak i wiejskich. Wśród studentów stacjonarnych było 55 kobiet i 35 mężczyzn w wieku od 20 do 21 lat. Respondenci z tej grupy byli studentami pedagogiki ze specjalnością: społeczną, pracy i wychowanie fizyczne. Do zebrania materiału posłużono się kwestionariuszem ankiety zawierającym pytania otwarte i zamknięte. Badanie wykazało, że studenci są świadomi nietolerancji społeczeństwa wobec wyznawców innych religii. Jest to spowodowane m.in. brakiem wiedzy o innych religiach, stereotypami, chrześcijańską tradycją, przekonaniami wyniesionymi z rodziny, przyznawaniem pierwszej rangi wierze katolickiej, walką państwa o wartości chrześcijańskie, konserwatyzmem społeczeństwa, upolitycznieniem Kościoła. Zdaniem respondentów w działania mające na celu kształtowanie w uczniach postaw tolerancyjnych powinni być włączeni – oprócz szkoły – rodzice, otoczenie społeczne, a także sam Kościół. W opinii ankietowanych z obu grup w Polsce prowincjonalizm lokalny jest silniejszy niż narodowy. Tylko 30 badanych uważało, że w Polsce nie występuje prowincjonalizm w odmianie regionalnej. Nauczycielki uważały, że społeczność najdotkliwiej odczuwa przekonanie o podziale na miasto i wieś, Polskę A i Polskę B, Śląsk i Warszawę albo Warszawę i resztę kraju. Zdaniem nauczycielek polski prowincjonalizm przejawia się we wzajemnej niechęci pomiędzy regionami, regionalnych uprzedzeniach, barierze przestrzennej (odległość centrum kraju), uwarunkowaniach społeczno-ekonomiczno-kulturowych albo silnej presji publicznej, w której dominują takie negatywne zjawiska jak konserwatyzm, wścibstwo, ingerencja w sprawy innych ludzi. W odczuciu studentów studiów stacjonarnych prowincjonalizm narodowy jest spowodowany przez: niski poziom tolerancji polskiego społeczeństwa, megalomanię Polaków, przesadną manifestację martyrologii, fascynację Zachodem, odrzucenie Wschodu, uwielbienie kultury zachodniej i odrzucanie własnych osiągnięć. Zdaniem wszystkich respondentów Polacy, zwłaszcza starsze pokolenie, nie są w stanie wyzbyć się uprzedzeń wobec innych narodów. |