Celem badania było uzyskanie informacji na temat aktualnej sytuacji zawodowej, materialnej oraz karalności wychowanków Zakładu Poprawczego w Witkowie po opuszczeniu przez nich placówki. Zakład przeznaczony był dla chłopców upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim w wieku 13-21 lat. Przy zakładzie funkcjonowały Szkoła Podstawowa Specjalna oraz warsztaty szkolne, w których wychowankowie uzupełniali wiedzę i zdobywali kwalifikacje zawodowe w formie przyuczenia do zawodu lub uprawnień czeladniczych. Badaniem objęto cztery grupy wychowanków umieszczonych w środowisku domowym na podstawie art. 90 U.P.N. oraz zwolnionych warunkowo w latach 1991-1994. Pierwsza grupa liczyła 14 wychowanków zwolnionych w 1991 roku, druga – 12 zwolnionych w 1992 roku, trzecia – 20 zwolnionych w 1993 roku, czwarta – 23 zwolnionych w 1994 roku (N = 69). Badanie miało charakter ankietowy, kwestionariusze skierowane do rodziców lub wychowanków rozprowadzano korespondencyjnie. Wyniki badania ujawniły, że wszyscy badani ukończyli szkołę podstawową oraz przyuczyli się do zawodu (87%). Zainteresowanie dyplomami czeladniczymi wzrastało z czasem. 5,7% wychowanków podjęło naukę w szkołach zawodowych. Od 37,7% badanych nie uzyskano informacji na temat źródła utrzymania. 11,6% posiadało pracę, 1,4% pracowało dorywczo, 10,1% utrzymywało się z zasiłku dla bezrobotnych. Pozostali nie pracowali, byli na utrzymaniu rodziny lub przebywali w aresztach śledczych. Porównanie wyników z 1994 i 1995 roku pozwoliło stwierdzić, że coraz więcej wychowanków opuszczających zakład zdobywało stałą pracę, a coraz mniej przebywało na zasiłku dla bezrobotnych. 53,6% badanych mieszkało wspólnie z rodzicami, żaden z wychowanków nie posiadał własnego mieszkania. 2,3% mieszkało z opiekunami innymi niż rodzice, 7,2% przebywało w internatach lub poza granicami kraju. Jeden wychowanek założył własną rodzinę. 43,6% badanych przebywało w domach rodzinnych, 18,7% w aresztach śledczych, od 37,7% nie otrzymano informacji zwrotnych na ten temat. Zaobserwowano wzrost liczby wychowanków powracających na drogę przestępstwa, przy czym w aresztach śledczych przebywało najmniej chłopców, którzy opuścili zakład w 1994 roku. Wychowankowie opuszczali na ogół zakład z pozytywnymi postanowieniami i planami na przyszłość, o czym świadczyło podejmowanie dalszej nauki i poszukiwanie pracy. Często przyczynami zbaczania z tej drogi były brak wsparcia ze strony rodzin i negatywny wpływ środowiska, do którego wrócili wychowankowie.