Abstrakt: |
Celem badania było określenie wpływu treningu w zakresie myślenia konwergencyjnego i dywergencyjnego na wykonywanie przez dzieci testów twórczości. Badanie miało charakter eksperymentu naturalnego i zostało przeprowadzone w czterech klasach czwartych szkoły podstawowej. Test Niezwykłe zastosowania i Test szkiców wykorzystano przed przeprowadzeniem eksperymentu w ramach pretestu oraz po jego zakończeniu w ramach posttestu (z wykorzystaniem analogicznych, lecz nie tych samych zadań). Badanych podzielono na dwie grupy: dwie klasy czwarte liczące łącznie 44 osoby, które poddano treningowi w zakresie myślenia dywergencyjnego (zadania zachęcające do poszukiwania możliwie wielu rozwiązań); dwie klasy czwarte liczące łącznie 40 osób, które poddano treningowi w zakresie myślenia konwergencyjnego (zadania posiadające jedno rozwiązanie). Każda osoba była ponadto indywidualnie badana Testem Porównywania Znanych Kształtów J. Kagana w celu diagnozy stylu poznawczego (refleksyjnego, impulsywnego i nieokreślonego). Wyniki badania ujawniły pozytywny wpływ treningu dywergencyjnego na myślenie twórcze tylko w przypadku osób refleksyjnych. Wpływ ten polegał głównie na zwiększeniu się płynności w teście zarówno werbalnym, jak i rysunkowym. Trening konwergencyjny okazał się mieć niewielki wpływ na myślenie twórcze, a niekiedy powodował pogorszenie się wyników. W przypadku osób impulsywnych trening dywergencyjny okazał się skuteczniejszy od konwergencyjnego jedynie w zakresie giętkości w teście Niezwykłe zastosowania, przy czym przyrost wyników był niewielki. |