Celem badania była standaryzacja umiejętności zawodowych uczniów w zawodzie mechanika maszyn i urządzeń oraz w zawodzie technika mechanika. W pierwszym przypadku badaniem objęto 189 uczniów z następujących szkół: Zespół Szkół Mechaniczno-Elektronicznych w Łodzi, Zespół Szkół Mechaniczno-Elektronicznych w Zgierzu, Zespół Szkół Zawodowych w Aleksandrowie, Zespół Szkól Zawodowych nr 9 w Łodzi. W drugim zaś przypadku badaniem objęto 32 uczniów z następujących szkół: Zespół Szkół Mechanicznych nr 2 w Łodzi, Zespół Szkół Mechanicznych nr 4 w Łodzi, Zespół Szkół Mechanicznych nr 5 w Łodzi, Zespół Szkół Mechaniczno-Elektronicznych w Zgierzu. Standaryzację w zakresie zawodu mechanika maszyn i urządzeń prowadzono w trakcie trwania egzaminu z nauki zawodu. W ramach badania opracowano układ umiejętności zawodowych oraz oceniono efektywność kształcenia zawodowego poprzez określenie stanu wiedzy i umiejętności umysłowych uczniów kończących szkołę, obserwację podstawowych umiejętności praktycznych oraz określenie poziomu wykonania gotowych wyrobów. Wszyscy objęci badaniem uczniowie otrzymali świadectwa ukończenia szkoły zasadniczej, a także uzyskali certyfikat potwierdzający wysoki poziom umiejętności. Analiza jakościowa pozwoliła ustalić listę umiejętności zawodowych, w których uczniowie prezentowali poziom wysoki i bardzo wysoki: czynności trasowania płaskiego, piłowania, wiercenia i gwintowania; dobór narządzi pracy i narzędzi pomiarowo-kontrolnych; posługiwanie się narzędziami traserskimi, pilnikami, wiertłami, gwintownikami i narzynkami; przestrzeganie przepisów bhp; jakość wykonanej pracy; stopień wykorzystania czasu technologicznego. Do umiejętności, w których badani prezentowali niski poziom, zaliczono: przygotowanie stanowiska pracy, organizację stanowiska pracy, estetykę wykonanej pracy, posługiwanie się niektórymi narzędziami pomiarowymi (p. czujnikami zegarowymi), określenie cech materiału obrabianego, uzasadnienie wyboru narzędzi pracy i narzędzi pomiarowo-kontrolnych, brak samodzielności w podejmowaniu decyzji. Uczniowie nie podejmowali także prób poszukiwania innowacyjnych metod pracy, np. zmiany procesu technologicznego. Główny nacisk w kształceniu uczniów w zawodzie mechanika powinien być zatem położony na kształtowanie w nich samodzielności przy rozwiązywaniu problemów technicznych, stworzenie warunków do podejmowania samodzielnych decyzji zawodowych, stawiania hipotez rozwiązań i ich weryfikowania. Badanie doprowadziło także do opracowania procedury badawczej, która może być stosowana przy standaryzacji i certyfikacji umiejętności zawodowych uczniów szkół zawodowych profilu mechanicznego. W ramach badania z zakresu zawodu technika mechanika opracowano układ umiejętności koniecznych w zawodzie technika mechanika, egzamin z przygotowania zawodowego prowadzony w formie zadania egzaminacyjnego oraz egzamin z przygotowania zawodowego prowadzony w formie pracy dyplomowej (załączone przez autora w artykule). Wszyscy badani uczniowie zdali egzamin z przygotowania zawodowego, a 11 z nich otrzymało certyfikaty potwierdzające wysoki poziom wybranych umiejętności zawodowych. Ograniczone w zakresie wyniki badania nie upoważniły do szczegółowego wnioskowania na ich podstawie.