Abstrakt: |
Celem badania było sprawdzenie hipotezy mówiącej, że zachowania typu A są częstsze u jednostek nisko reaktywnych i współwystępują u nich z niskim poziomem lęku, podczas gdy występowanie zachowań A u osób wysoko reaktywnych związane jest z wysokim poziomem lęku. Zachowania typu A obejmują tendencję do rywalizacji, zniecierpliwienia i agresji oraz ciągłe nastawienie na bycie lepszym. W badaniu wykorzystano Matthews Youth Test for Health – MYTH (Matthews, Angulo, 1982) w adaptacji Ogińskiej-Bulik i Juczyńskiego do pomiaru zachowań typu A-B u dzieci, Hunter-Wolf AB Rating Scale, również w adaptacji Ogińskiej-Bulik i Juczyńskiego, do pomiaru zachowań typu A-B u młodzieży, Skalę Ocen do Pomiaru Reaktywności Ucznia E. Friedensberga (1982), Inwentarz Stanu i Cechy Lęku dla Dzieci (STAIC) Spielbergera w adaptacji Sosnkowskiego i in. (1989) do pomiaru poziomu lęku u dzieci oraz Trójczynnikowy Kwestionariusz Stanu i Cechy Lęku Spielbergera w adaptacji Płońskiej (1983) do pomiaru poziomu lęku u młodzieży. Badaniem objęto 154 uczniów klas siódmych z łódzkich szkół podstawowych oraz 108 uczniów klas trzecich z liceum ogólnokształcącego. Wyniki badania pozwoliły potwierdzić postawione przez badaczy hipotezy – zachowania typu A okazały się charakterystyczne dla jednostek o niskiej reaktywności (uczniów szkół podstawowych i średnich), dla których zachowania te były najprawdopodobniej sposobem zaspokojenia potrzeby stymulacji. U dzieci uwidoczniło się przede wszystkim dążenie do przywództwa i rywalizacji, a u młodzieży – okazywanie niecierpliwości i agresji. Zachowania typu A były niezwiązane u osób nisko reaktywnych z lękiem. Z kolei wśród osób wysoko reaktywnych, jeśli pojawiały się zachowania typu A, były one dodatnio skorelowane z lękiem. |