Abstrakt: |
Badanie zrealizowano w ramach programu IMP-W/19/92/VI: Psychologiczne i społeczno-demograficzne czynniki warunkujące powodzenie w nauce i pracy zawodowej. Jego celem było określenie związku między osiągnięciami szkolnymi a poziomem sprawności intelektualnej, spostrzegawczości, koncentracji uwagi, sprawności motorycznej, zapotrzebowania na stymulację i cechami środowiska rodzinnego. Badaniem objęto 1700 uczniów klas ósmych ze szkół podstawowych województwa łódzkiego (13,2% populacji). W badaniu zastosowano następujące narzędzia i techniki badawcze: Test Ravena, Ogólny Test Kwalifikacyjny, Myślenie Techniczne, Test Kwadratów, Test Wiadomości Podstawowych, Test Znajomości Słów, Testy Spostrzegania, Test Prowadzenia Linii, Test Punktowania, Skalę Temperamentów L.L. Thurstone’a, Skalę Poszukiwania Wrażeń M. Zuckermana, Inwentarz Osobowości H.J. Eysencka. Przygotowano również Kwestionariusz dla rodziców i Kwestionariusz ucznia własnej konstrukcji. Osiągnięcia szkolne mierzono za pomocą średniej ocen otrzymanych ze wszystkich przedmiotów oprócz sprawowania na zakończenie klasy siódmej oraz w pierwszym półroczu klasy ósmej. Wyniki badania pozwoliły sformułować następujące wnioski: najbardziej wyraźny związek wystąpił w przypadku osiągnięć szkolnych i poziomu intelektualnego badanych – niemal wszystkie współczynniki korelacji tych zmiennych okazały się statystycznie istotne. Zdecydowanie słabszy związek zaobserwowano między osiągnięciami szkolnymi a sprawnością w zakresie spostrzegania i koncentracji uwagi oraz sprawnością motoryczną. Widoczne tu było znaczne zróżnicowanie, szczególnie na tle środowiskowym (miasto – wieś). Zdecydowanie silniejszy związek wystąpił w grupie uczniów miejskich, wśród uczniów wiejskich związek ten był słaby i dotyczył tylko chłopców. Zanotowano zależność między wynikami szkolnymi a takimi właściwościami osobowości badanych jak: zapotrzebowanie na stymulację (głównie intelektualną), nominatywność (oprócz grupy chłopców na wsi), zrównoważenie (tylko w grupie chłopców), aktywność (tylko w grupie dziewcząt w mieście), neurotyczność (tylko w grupie chłopców w mieście przy zachowaniu odwrotnej zależności), ekstrawersja (wśród uczniów miejskich), ekstrawersja i skala kłamstwa (w grupie chłopców na wsi przy zachowaniu odwrotnej zależności). Związek z wynikami szkolnymi miały także niektóre zmienne społeczno-demograficzne: wykształcenie rodziców, wielodzietność rodziny, rozwód rodziców i szczególnie to, z kim mieszka dziecko. Nie bez znaczenia okazały się zainteresowania pozalekcyjne uczniów. |