Abstrakt: |
Celem badania było określenie związku między nasileniem lęku (jako stanu, cechy i specyficznego lęku szkolnego) u dzieci dziesięcioletnich a wykształceniem rodziców i ich stylem wychowawczym oraz częstością popełnianych przez nauczycieli błędów. Badaniem objęto 43 uczniów klas trzecich w wieku 10 lat z dużego miasta (19 dziewczynek i 24 chłopców) oraz ich rodziców i nauczycieli. W badaniu posłużono się Inwentarzem Stanu i cechy Lęku dla Dzieci (STAIC) Ch.D. Spielbergera, C.D. Edwardsa, R.E. Lushene, J.Montuori i D. Platzek (Tucholska i Steuden, 1990) skierowanym do uczniów, Kwestionariuszem Rodzinnych Praktyk Wychowawczych J. Lautreya wypełnianym przez rodziców (pozwalającym odróżnić sztywną, giętką i słabą strukturę rodziny), Kwestionariuszem Autopercepcji Wychowawcy A. Guryckiej służącym do oceny przez nauczyciela jakości i liczby błędów popełnianych w pracy z uczniami, oraz Kwestionariuszem Lęku Szkolnego własnej konstrukcji, również skierowanym do nauczycieli. Wyniki badania pozwoliły potwierdzić główną hipotezę – dzieci, których rodzice byli lepiej wykształceni oraz preferowali giętki styl interakcji, doświadczały istotnie mniej lęku w sytuacjach szkolnych oraz były zabezpieczone przed zwiększonym lękiem wywołanym przez błędy nauczycieli. Stwierdzono również znacznie większy poziom lęku (na wszystkich skalach uwzględnionych w badaniu) u chłopców niż u dziewcząt, ponadto sztywna struktura oddziaływań wychowawczych okazała się występować dwukrotnie częściej w przypadku synów niż córek. To właśnie chłopcy z rodzin gorzej wykształconych i stosujących sztywne metody wychowawcze byli szczególnie narażeni na lęk wywołany przez błędy nauczycieli, którego poziom był u nich istotnie wyższy. Niższy poziom wykształcenia rodziców oraz sztywny styl interakcji przyczyniał się także do zwiększania wartości wskaźnika lęku szkolnego, tym razem szczególnie u dziewcząt. |