Abstrakt: |
Celem badania było sprawdzenie skuteczności autorskiego Programu Redukcji Negatywnizmu Szkolnego za pomocą metody eksperymentalnej. W celu wyselekcjonowania osób przejawiających negatywizm szkolny, które miały być poddane programowi, posłużono się Skalą Nieprzystosowania Społecznego (SNS) w opracowaniu L. Pytki (1984) oraz Arkuszem Zachowania się Ucznia (AZU) w opracowaniu B. Markowskiej (1980). Selekcji poddano uczniów klas V-VII Szkoły Podstawowej nr 124 i Szkoły Podstawowej nr 125 w Łodzi. Ostatecznie utworzono dwie grupy eksperymentalne liczące po 30 osób (jedna grupa eksperymentalna w każdej ze szkół). W doborze grup kontrolnych niemożliwe było kontrolowanie zmiennych demograficznych, choć ich rozkłady były podobne do struktury w grupach eksperymentalnych. W SP nr 124 badanie prowadzono w okresie od 28 kwietnia do 5 czerwca 1997 roku, w SP nr 125 – w okresie od 29 października do 3 grudnia 1997 roku. Wszystkie grupy uczniów poddane zostały pomiarom za pomocą skali Ustosunkowanie się ucznia do szkoły (UUSz) A. Stankowskiego (1991) na początku i na końcu badania. Tematyka kolejnych spotkań realizowanych w ramach programu była następująca: pierwsze i drugie spotkanie – integracja grupy, trzecie spotkanie – nauka rozpoznawania i odpowiedniego okazywania swoich emocji, czwarte spotkanie – nabywanie umiejętności skutecznego porozumiewania się, piąte spotkanie – nauka rozwiązywania konfliktów, szóste spotkanie – wypróbowywanie nabytych umiejętności w sytuacjach szkolnych, siódme spotkanie – nabywanie umiejętności radzenia sobie ze stresem, ósme spotkanie – wzmocnienie poczucia własnej wartości i wzbudzenie pozytywnego myślenia o sobie, dziewiąte spotkanie – podsumowanie poprzednich spotkań i wyznaczenie sobie realnych celów na przyszłość. Wyniki badania eksperymentu pozwoliły sformułować następujące wnioski: u uczniów poddanych Programowi Redukcji Negatywizmu Szkolnego zmniejszyło się natężenie negatywnej postawy wobec szkoły w każdej z uwzględnionych kategorii (negatywizm wobec obowiązku szkolnego, wobec nauczycieli i wobec kolegów). W grupach kontrolnych natężenie negatywizmu szkolnego pozostawało na podobnym poziomie we wszystkich wymiarach. Natężenie negatywizmu szkolnego uległo największemu obniżeniu w kategorii negatywnej postawy wobec kolegów, która okazała się zatem najbardziej podatna na modyfikację. Najbardziej oporna na zmianę była kategoria negatywizmu wobec nauczycieli – w tej kategorii utrzymała się największa liczba osób, które uzyskały wyniki wysokie. Brak wsparcia środowiska rodzinnego oraz szkolnego decydował o słabym i krótkotrwałym oddziaływaniu programu. |