Abstrakt: |
Autorzy artykułu przedstawiają przebieg prac nad konstrukcją nowego narzędzia służącego do pomiaru prężności u dzieci i młodzieży. Pomimo braku takiego narzędzia nie zdecydowano się na adaptację wersji obcojęzycznej ze względu na brak wyraźnej preferencji w zakresie określonej metody pomiaru. Prężność – podlegająca pomiarowi za pomocą skonstruowanego narzędzia – jest rozumiana jako indywidualna właściwość jednostki, istotna w procesie skutecznego radzenia sobie z traumatycznymi wydarzeniami i codziennym stresem. Pierwsze badanie za pomocą narzędzia przeprowadzono na grupie 50 nastolatków w wieku od 15 do 18 lat. Po usunięciu twierdzeń o słabych ładunkach czynnikowych w ostatecznej wersji zostało 18 twierdzeń i za pomocą tej skali przebadano 350 uczniów ostatnich klas gimnazjalnych, klas licealnych i technikum w województwie łódzkim. Do analizy nie zakwalifikowano wyników 18 osób ze względu na niekompletność danych. Rozwiązanie czteroczynnikowe wyjaśniało 63,9% całkowitej wariancji. Największy udział posiadał czynnik: optymistyczne nastawienie i energia; pozostałe – wytrwałość i determinacja w działaniu, poczucie humoru i otwartość na nowe doświadczenia oraz kompetencje osobiste i tolerancja negatywnego afektu – wyjaśniały nieco ponad 20% wariancji. Stwierdzono silny związek prężności z neurotycznością i ekstrawersją, słabszy zaś z ugodowością, mierzonymi za pomocą NEO-FFI. Nie zauważono związku między prężnością a otwartością na doświadczenia, także mierzoną za pomocą NEO-FFI. Prężność wiązała się pozytywnie ze strategiami skoncentrowanymi na problemie, a negatywnie ze strategiami nieprzystosowawczymi (unikanie albo ucieczka od sytuacji stresowej). |