Abstrakt: |
Celem badania było określenie związku między agresywnością uczniów klas szóstych a ich poczuciem samotności doświadczanym w relacjach z rówieśnikami, rodzicami i nauczycielami. 25 klas szóstych szkół podstawowych z Górnego Śląska (około 640 osób) objęto sondażem środowiskowym, przeprowadzonym przez studentów Kolegium Nauczycielskiego w Gliwicach, którego celem było wyselekcjonowanie uczniów w wieku 12-13 lat o wysokim i niskim poziomie zachowań antyspołecznych. Zastosowano rozmowę kierowaną z wychowawcami klas oraz część Arkusza Zachowania się Ucznia B. Markowskiej (Markowska, Szafraniec, 1980), który wskazywał na związek zachowania z kryteriami przystosowania społecznego. Do badania właściwego zakwalifikowano 95 uczniów, w tym 59 agresywnych (wysoki poziom zachowań antyspołecznych oraz przeciętny lub niski poziom uspołecznienia) oraz 36 nieagresywnych (niski poziom zachowań antyspołecznych oraz przeciętny lub wysoki poziom uspołecznienia). W pierwszej grupie znalazło się 53 chłopców i sześć dziewczynek, a w drugiej – 27 dziewczynek i dziewięciu chłopców. Do pomiaru poczucia samotności zastosowano skalę SAGS. Badanie ujawniło, że sytuacja środowiskowa uczniów nieagresywnych była generalnie lepsza niż sytuacja uczniów agresywnych – pochodzili oni częściej z rodzin pełnych lub zrekonstruowanych (90%) o przeciętnej lub dobrej sytuacji socjalnej. Z kolei badani prezentujący zachowania antyspołeczne częściej pochodzili z rodzin rozbitych, najczęściej z powodu alkoholizmu (35%), oraz znajdujących się w niezadowalających warunkach socjalno-bytowych (28%). Analiza danych pozwoliła stwierdzić istotną pozytywną zależność między prezentowaniem agresywnych zachowań a poczuciem samotności w relacjach z rówieśnikami i znaczącymi osobami dorosłymi, szczególnie rodzicami. W tym ostatnim przypadku zanotowano najbardziej zróżnicowane wyniki między uczniami agresywnymi a nieagresywnymi. |