Abstrakt: |
W 1995 roku badaniem objęto próbę celową o zasięgu ogólnopolskim – 1896 zakładów pracy tworzących obszar potencjalnego rynku pracy dla absolwentów ekonomii i zarządzania; uzyskano wskaźnik zwrotu ankiet 29,5%. W 1996 zbiorowość podstawowa liczyła 868 instytucji i firm doradztwa personalnego i rekrutacji pracowników; uzyskano wskaźnik zwrotu ankiet ponad 26% – 230 podmiotów, reprezentujących obszar całego kraju i działających głównie na lokalnych rynkach pracy. Posłużono się techniką ankiety pocztowej, jej konstrukcję oparto na metodzie testu koniunkturalnego. Stwierdzono, że większość badanych zakładów pracy oceniła niekorzystnie swoją sytuację w zakresie zaspokojenia potrzeb na kadry ekonomiczne i menedżerskie w stosunku do stopnia zaspokojenia zapotrzebowania na pracowników z wykształceniem wyższym. Zdecydowana większość sygnalizowała istnienie bieżącego popytu kadrowego oraz przewidywania przyszłego popytu. Dynamika zmian zarejestrowanego popytu wykazywała tendencje rosnącą; nieco gorzej przedstawiała się kwestia trwałości lub ciągłości popytu. Uzyskane wyniki świadczyły o rozbieżności między opiniami pracodawców na temat pożądanej hierarchii ważności wiedzy ekonomicznej, menedżerskiej i pokrewnej a ich realnymi wyborami kształtującymi strukturę popytu edukacyjnego. Pozycja popytu na absolwentów ekonomii była stosunkowo wysoka, wyższy był jednak popyt na absolwentów kierunków zorientowanych praktycznie; tendencja ta dotyczyła też specjalizacji ekonomicznych. W obrębie kierunku zarządzanie biznesem na ukształtowanie specjalizacyjnej struktury popytu wpłynęły wymagania związane ze sferą finansową i inwestycyjną działalności firm i instytucji. Uznano, że uczelnie powinny podjąć ryzyko wzbogacenia oferty edukacyjnej o specjalizacje o niskim poziomie popytu. Większość pracodawców reprezentowała popyt kadrowy, który określono mianem specjalizacyjnego; większe jego rozmiary zanotowano w sektorze prywatnym niż publicznym. Stwierdzono, że wykazane dysproporcje między popytem kadrowym a indywidualnym oraz między popytem edukacyjnym a podażą edukacji świadczyły o istotnym niezrównoważeniu rynku edukacyjnego i rynku pracy absolwentów studiów ekonomicznych. |