Celem badania było określenie istotnych różnic dotyczących funkcjonowania nieletnich i personelu wychowawczego w mikrosystemie wychowawczym badanych placówek. Wywiadem psychospołecznym objęto dobranych celowo 10 nieletnich z Młodzieżowego Ośrodka Adaptacji Społecznej w Koszalinie oraz 12 nieletnich z zakładów poprawczych o wzmożonym rygorze w Barczewie i Grodzisku Wielkopolskim. Badani z pierwszej grupy przebywali w ośrodku średnio 20 miesięcy, pierwsze przestępstwa popełniali w wieku około 14 lat, głównie kradzieże pospolite lub z włamaniem; z drugiej – ponad 31 miesięcy, pierwsze przestępstwa w wieku około 12 lat, głównie rozboje, usiłowania zabójstwa i inne. Wśród osób z MOAS częściej występowali badani o osobowości niedojrzałej; trzech przejawiało zainteresowania alkoholowe; badani ujawniali akceptację własnej osoby; w 80% odnosili się pozytywnie do personelu placówki; ujawniali pozytywne ustosunkowanie do kolegów i rówieśników z ośrodka; zupełny brak kontaktów z rodzicami dotyczył jednej osoby; opóźnienie szkolne wynosiło średnio dwa lata, 90% osiągało dostateczne wyniki na terenie placówki i kończyło szkołę. Natomiast w grupie zakładowej 10 badanych zostało określonych jako mających zaburzoną osobowość; 91% przejawiało agresję fizyczną; dwukrotnie częściej obserwowano zmiany nastroju, negatywizm; częstsze było zjawisko wandalizmu i kradzieży na terenie placówek (czterech badanych); ponad połowa nadużywała alkoholu i papierosów; badani byli bezkrytycznie ustosunkowani do własnej osoby, mieli poczucie niskiej wartości, przejawiali pesymizm i brak poczucia winy; tylko jeden badany odnosił się pozytywnie do personelu placówki, dominował stosunek ambiwalentny, często nacechowany wulgaryzmem i instrumentalnym nastawieniem; w ich stosunku do rówieśników przeważały podporządkowanie i dominacja, tendencje instrumentalne oparte na manipulacji i wyzysku słabszych; tylko trzech utrzymywało zadowalające kontakty z rodzicami; opóźnienie szkolne wynosiło średnio 1,5 roku; ośmiu badanych ujawniało negatywizm szkolny i niechęć do pogłębiania wiedzy; prawie połowa uciekała z zakładu. Na podstawie przeprowadzonej analizy porównawczej sformułowano reguły klasyfikowania wychowanków do placówek o charakterze otwartym typu MOAS.