Tytuł badania: |
Z badań nad frazeologią uczniów |
Instytucja: |
|
Data: |
1993 – 1997 |
Badacz: |
Helena Synowiec |
Abstrakt: |
Celem badania było poznanie zasobu związków frazeologicznych u uczniów. Badaniem objęto uczniów szkół podstawowych i średnich różnych typów. Główną metodą były testy; zgromadzono też materiał z wypracowań i wypowiedzi na lekcji. Badanie prowadzono przy współudziale nauczycieli będących słuchaczami studium podyplomowego i studiów zaocznych Uniwersytetu Śląskiego. W materiale testowym wystąpił większy zasób frazeologizmów; najczęstsze w wypowiedziach uczniów były frazeologizmy znane z codziennych kontaktów, rozmów potocznych; w pytaniu otwartym jako przykład frazeologizmu badani dość często podawali zwroty i wyrażenia porównawcze oraz przysłowia; w klasach VII-VIII uczniowie znali więcej frazeologizmów i lepiej odróżniali je od luźnych połączeń składniowych; słabo znane były frazeologizmy zawierające wyrazy rzadko używane oraz odnoszące się do odległych realiów, charakteryzujące się niezmiennością składu leksykalnego, niewymiennością schematu składniowego. Błędy: niedokładna znajomość prowadziła często do innowacji; frazeologizmy wymiennoczłonowe sprawiały uczniom inne trudności niż wielokształtne; w języku uczniów utrwalone były tylko niektóre warianty porównań; słabo znane były konstrukcje z członem porównującym, wyrażanym związkiem wyrazowym; pojawiały się innowacje modyfikujące i wymieniające; najczęstszym zjawiskiem były kontaminacje frazeologizmów. Stwierdzono, że doskonalenia wymaga umiejętność korzystania z zasobu frazeologizmów dostosowana do sytuacji komunikacyjnej; celem ćwiczeń frazeologicznych powinno być rozwijanie umiejętności operowania frazeologizmami; korzystne byłoby zachowanie tolerancji wobec indywidualizmów doraźnie tworzonych przez dzieci; więcej uwagi w klasach wyższych należy poświęcać frazeologizmom o charakterze metaforycznym; częstszego uwzględnienia wymagają związki o genezie biblijnej, antycznej, literackiej, gwarowej. |
Deskryptory TESE: |
język, komunikacja werbalna, kompetencje językowe, uczeń, szkoła podstawowa, szkoła średnia, szkoła średnia o profilu zawodowym, polski |
TESE descriptors: |
language, verbal communication, language skills, pupil, primary school, secondary school, vocational school, Polish |
Publikacje: |
- Synowiec, H. (1998). Z badań nad frazeologią uczniów. Polonistyka : czasopismo dla nauczycieli, 2, 68-74.
|