Abstrakt: |
Celem badania było sprawdzenie przydatności nowej formuły egzaminu maturalnego; pilotaż miał charakter ogólnopolski, objął 351 uczniów klas przedmaturalnych. Zadanie badało umiejętności odbioru dzieła literackiego (fragment Ludzi bezdomnych S. Żeromskiego – wypowiedź Korzeckiego, sześć pytań do tekstu). Zaprezentowano analizę reprezentatywnej próbki 78 prac (42 uczniów liceum, 36 szkół zawodowych). Na podstawie wyników zadania wymagającego streszczenia tekstu stwierdzono, że 15,6% badanych nie opanowało umiejętności czytania informacyjnego, ponad 46% miało duże braki w czytaniu krytycznym (21,8% wypowiedzi stanowiły streszczenia, 25% swobodne omówienia), z pozostałych 37,6% tylko 1/3 wykazała pełną umiejętność czytania twórczego. Z poleceniem nadania tytułu poradziła sobie połowa uczniów, 12,5% nadało tytuły częściowo trafne, 37,5% nietrafne. Ze wskazaniem tezy wypowiedzi poradziło sobie 51%, ze wskazaniem argumentacji – 14,2%. Opanowanie i funkcjonalność wiedzy teoretycznoliterackiej: w zadaniu wymagającym podania i nazwania środków językowych i kompozycyjnych służących perswazji 26,4% nie udzieliło odpowiedzi, 32% analizowało warstwę językową; 67% nie wskazało żadnego zabiegu kompozycyjnego. Odczytywanie znaczeń metaforycznych: dostateczną świadomość specyfiki znaku literackiego wykazało niecałe 40% badanych, 10,1% miało świadomość złożoności i wieloznaczności komunikatu. Rozumienie tekstu i czytanie kontekstualne: w zadaniu wymagającym skomentowania poglądów zawartych w tekście większość uczniów nie wychodziła poza informacje podane wprost, prawie połowa nie podała źródła poglądów, 21% wymieniło wyłącznie Biblię, niecałe 30% dostrzegało wagę kontekstów kulturowych. Stwierdzono, że ponad połowa badanych nie opanowała umiejętności podstawowych dla właściwego odbioru dzieła literackiego. |