Celem badania było określenie związku między dorastaniem społecznym i kulturowym, aspiracjami i stylem życia młodzieży ukształtowanym w wyniku mieszkania w średnim mieście przemysłowym. Badaniem metodą sondażu diagnostycznego objęto 642 maturzystów z ostatnich klas ośmiu szkół średnich miasta przemysłowego Opolszczyzny, dodatkowo przeprowadzono wywiady z nauczycielami z badanych szkół, objęto obserwacją szkolne i miejskie graffiti, wybrane miejsca spotkań młodzieży, wypowiedzi pisemne dotyczące postrzegania ojczyzny lokalnej i życia szkoły; zwrócono uwagę na zagadnienia „młodzieżowe” w lokalnych mediach. Młodzież oceniła stosunki między uczniami oraz „oficjalną” współpracę między kadrą nauczycielską i uczniami jako raczej dobre; tak samo oceniła wychowawcę pod względem sprawiedliwości i życzliwości; uwidoczniła się różnica w ocenie stosunków panujących w klasie i szkole. Nie odnotowano ostrych konfliktów między uczniami i nauczycielami; narastały konflikty między uczniami – pozaklasowe; nauczyciele nie zauważyli zjawiska fali. Według uczniów najczęstszymi przyczynami konfliktów klasowych były osobiste antypatie, style życia, uczestnictwo w życiu subkultur, poziom zamożności. Szkoła była odbierana przez młodzież jako nudna, konfliktowa, chłodna, stresogenna, szara, obowiązkowa. Połowa uczniów uczestniczyła w życiu artystycznym, kulturalnym, sportowym lub samorządowym szkoły; jedna szósta robiła to aktywnie, jedna piąta okazyjnie; jedna czwarta nie robiła tego ze względu na niezadowalające: poziom pracy i atrakcyjność; jedną piątą nudziła aktywność społeczna; jednej piątej nikt nie złożył propozycji działania. O obliczu kulturowym badanych decydowały głównie: dom rodzinny, szkoła w szerokim sensie, grupa rówieśnicza. Kulturę młodzieżową badani określali w prawie równej mierze pozytywnie lub negatywnie; jedna dziesiąta uważała, że kultura ta nie istnieje w ich najbliższym kręgu; najczęściej sprowadzano ją do przejawów subkultur młodzieżowych. Aktywność i konsumpcja kultury w czasie wolnym sprowadzały się do zajęć biernych w domu. Własna aktywność życiowa badanych wiązała się najczęściej ze zdobyciem wykształcenia, założeniem rodziny, zdobyciem mieszkania i dobrzej płatnej pracy, uzyskaniem niezależności finansowej, decydowaniem i samodzielnoścą w poczynaniach życiowych; duża część młodzieży nie określała w ogóle zakresu rozumienia obecnej lub przyszłej samodzielności i aktywności. Badane miasto podobało się pod względem estetycznym jednej trzeciej, 43% nie podobało się; połowa uważała, że można w nim żyć szczęśliwie. Młodzież stwierdziła, że brakuje w nim przestrzeni rekreacyjnej, klubów o nastawieniu twórczym, placówek kulturalno-oświatowych, lokali rozrywkowych, szkół umożliwiających zdobycie zawodu na poziomie wykształcenia średniego, pomaturalnego, wyższego. 60% badanych wskazywało na sympatię do miejsca zamieszkania, podkreślając głównie pozytywne stosunki międzyludzkie. 45% deklarowało związanie przyszłości z miastem, 45% nie i raczej nie. Wśród badanych było widoczne dzielenie miasta na sfery oceniane pozytywnie i negatywnie; wiedza o dziejach miasta i regionu była niewielka; nieliczna grupa wskazywała na znaczenie „ojczyzny prywatnej” w życiu. Młodzież nie widziała potrzeby modernizacji miasta.