Abstrakt: |
Celem badania było poznanie funkcjonowania pozaszkolnej edukacji zawodowej dorosłych. Badaniem objęto łącznie 314 zakładów działalności gospodarczej i społecznej, prowadzących 10 różnych typów działalności według EKD w 14 województwach – Bielsko-Biała, Chełm, Częstochowa, Katowice, Kielce, Kraków, Krosno, Lublin, Nowy Sącz, Radom, Rzeszów; badanie prowadzono w mieście wojewódzkim, małym mieście i na wsi. Zastosowano wywiady – z pracodawcami, z pracownikami wybranych zakładów (1548 osób – 816 mężczyzn, 732 kobiety) oraz z pracownikami ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego, a ponadto analizę dokumentacji i obserwację. Stwierdzono m.in., że prawie 1/3 badanych wskazywała na małą lub znikomą przydatność przygotowania zawodowego wyniesionego ze szkoły do wykonywania zadań zawodowych na obecnym stanowisku pracy. Działalność edukacyjną realizowało 59,9% ogółu zakładów pracy; najczęściej realizowaną formą edukacji były kursy – 41,1% zakładów; wiele dużych firm było bardzo dobrze przygotowanych do działalności edukacyjnej. W różnych formach edukacji zawodowej uczestniczyło 53,9% badanych pracowników, w różnych formach edukacji pozaszkolnej – 26%; odsetek ten różnił się w poszczególnych branżach, najwyższy był w administracji publicznej i przemyśle technologicznym; motywami podejmowania edukacji były wymagania kwalifikacyjne i ustalenia prawne – 24,4% badanych, postęp techniczny i technologiczny oraz zmiany organizacyjne – 20,9%; 71,1% firm wypracowało wewnętrzne sposoby wspierania wysiłku edukacyjnego pracowników; pracownicy byli wspierani m.in. poprzez płatne urlopy, stypendia, pokrywanie kosztów podróży itp. przez firmę. Stwierdzono, że system pozaszkolnej edukacji dorosłych stale się rozwijał i zmieniał zgodnie z potrzebami, wiązał się ze współpracą międzynarodową; istniała potrzeba koordynacji instytucji; wysunięto postulat zmian prawnych w celu motywowania edukacji pozaszkolnej. |