Abstrakt: |
Celem badania było określenie wpływu samooceny na poziom uzdolnień twórczych dzieci w wieku przedszkolnym (N = 643). Wskaźnikiem uzdolnień twórczych były nowość i oryginalność wypowiedzi plastycznych (rysunku) i werbalnych, badanych pod względem treści i formy. Rozpiętość punktacji wynosiła 36-180 pkt; wyróżniono trzy poziomy uzdolnień: niski, przeciętny i wysoki. Punkty przyznawane były przez czterech sędziów kompetentnych. Wykorzystano dziewięć tematów plastycznych i dziewięć werbalnych. Wskaźnikiem samooceny były wyniki kwestionariusza własnej konstrukcji, składającego się z dziewięciu skal, opracowanego na podstawie Niebrzydowskiego (1988), Kulasa (1986), Janowskiego (1976), Guz (1985, 1986) i Guryckiej (1970). Analiza statystyczna uzyskanych wyników nie potwierdziła hipotezy o dodatniej zależności samooceny od uzdolnień twórczych dziecka. Wyższe i bardziej spolaryzowane wskaźniki samooceny uzyskały dzieci o niskich uzdolnieniach twórczych. Czynnikiem różnicującym badanych pod względem uzdolnień twórczych (plastycznych, werbalnych i obu na raz) okazał się stopień adekwatności samooceny. Dzieci uzdolnione twórczo posiadały zaniżoną samoocenę swoich umiejętności w stosunku do dzieci nieuzdolnionych, których samoocena była z kolei zawyżona. |