Celem badania była charakterystyka polityki oświatowej w gminach województwa gdańskiego. Spośród 63 gmin, które otrzymały ankietę, odpowiedzi odesłało 58. 30 gmin przejęło szkoły podstawowe w 1996 roku, pięć – w 1990 roku, trzy – w 1991 roku, a 11 – w 1992 roku. W latach 1993–1995 szkoły zostały przejęte przez siedem gmin. W gminach, z których nadeszły odpowiedzi na pytania ankietowe, działało 390 szkół podstawowych (ośmioklasowych) i 110 nauczania początkowego. W większości gmin sprawami oświatowymi zajmowały się oświatowe komisje problemowe. W dwóch gminach obszarem tym zajmowały się komisje społeczne, a w 14 – Komisja Zdrowia, Opieki Społecznej, Oświaty i Kultury. Pracami komisji w 37 gminach kierowali nauczyciele. W 11 gminach wydatki na oświatę przekroczyły 50% wszystkich innych; tak stało się w Subkowych (60,2% to wydatki na oświatę), Lipuszu (około 57%) i Przodkowie (około 57%). W 10 gminach wydatki na oświatę wyniosły od 31% do 40%, a w czterech gminach – około 30%. Okazało się, że w poszczególnych gminach występują duże różnice w wysokości dodatków płacowych dla dyrektorów i nauczycieli. W Wejherowie dyrektorzy szkół otrzymywali blisko 50% dodatku do wynagrodzenia zasadniczego, a nauczyciele do 20%. W Smętowie dyrektorzy otrzymywali od 5% do 10% dodatku do wynagrodzenia, a nauczyciele – w zależności od osiągnięć zawodowych. We wszystkich gminach pozytywnie oceniono przejęcie szkół przez samorządy. Gminy dużą wagę przywiązywały do jakości zajęć pozalekcyjnych – w szkołach odbywały się zajęcia fotograficzne, komputerowe, muzyczne, językowe, terapeutyczne i in. W szkołach w 20 gminach realizowano materiał z edukacji regionalnej podczas lekcji języka polskiego, geografii albo historii. W innych gminach odbywały się zajęcia pozalekcyjne poświęcone tej tematyce. W 17 gminach opracowano program rozwoju oświaty, w siedmiu prac na programem jeszcze nie rozpoczęto w momencie trwania ankiety. Dla 40 gmin najważniejsza okazała się poprawa bazy materialnej placówek, tj. doskonalenie kwalifikacji nauczycieli, lepsze wyposażenie, budowa sali gimnastycznej. Do największych trudności w kierowaniu szkołami zaliczono: zbyt niskie subwencje (30 gmin), brak odpowiedniej bazy materialnej (10 gmin), brak nauczycieli wybranych przedmiotów (siedem gmin), brak sali gimnastycznej w gminie (pięć gmin), brak mieszkań dla nauczycieli (cztery gminy).